เสพติดอาหาร ไม่ใช่เรื่องเล่นๆ

เคยสังเกตตัวเองไหมว่า เวลาได้รับประทานอาหารฟาสต์ฟู้ดทั้งหลายแล้วทำไมจึงเกิดความอยากกินมันติดต่อกันไปเรื่อยๆ หรือเมื่อเกิดความเครียด ใครหลายคนเลือกการรับประทานอาหารเหล่านี้แก้เครียด

ด้วยความสงสัยในเรื่องนี้ ทีมนักจิตวิทยาจากมหาวิทยาลัยมิชิแกน เอริกา ชูลเท และ แอชลีย์ เกียร์ฮาร์ดต์ ร่วมกับนักประสาทวิทยาศาสตร์ นิโคล อเวนา จากศูนย์ New York Obesity Research Center แห่งมหาวิทยาลัยโคลัมเบีย ศึกษาในเรื่องดังกล่าว และนำเสนอออกมาในรูปงานวิจัยเพื่อหาคำตอบว่า อาหารบางชนิดทำให้เราเสพติดได้จริงหรือ โดยเน้นไปที่อาหารผ่านกระบวนการ ซึ่งมีปริมาณไขมันและน้ำตาลสูง (‘Which foods may be addictive? The roles of processing, fat content, and glycemic load.’)

การศึกษานี้ทำการทดสอบ 2 ขั้นตอน โดยขั้นแรกได้รับความร่วมมือจากอาสาสมัคร 120 รายในมหาวิทยาลัย ส่วนการทดสอบขั้นที่สอง ได้รับความช่วยเหลือจากอาสาสมัคร 384 รายในท้องถิ่น

อาหารผ่านกระบวนการ อาจมีลักษณะร่วมบางอย่างกับสารเสพติด อาทิ การเสพเกินขนาด การดูดซึมภายในร่างกายด้วยความเร็วเกินปกติ และอาจเกี่ยวข้องกับอาการ ‘เสพติดอาหาร’ (food addiction)

นักวิจัยจัดอันดับอาหาร 35 อย่างที่อาจทำให้เสพติดได้ ช็อคโกแลตมาเป็นอันดับหนึ่ง ตามด้วยของอร่อยของทุกคนอย่างไอศกรีม เฟรนช์ฟราย พิซซ่า คุกกี้ เค้ก ไก่ทอด น้ำอัดลม เพรตเซลส์ แม้แต่ชีส และเบคอน ซึ่งไม่ใช่อาหารผ่านกระบวนการ ก็ยังอยู่ใน 20 อันดับแรก

ที่มา: หอสมุดการแพทย์แห่งชาติ สหรัฐ / สถาบันสุขภาพแห่งชาติ

อาหารผ่านกระบวนการ มักมีปริมาณไขมัน และน้ำตาลสูง (จากดัชนีน้ำตาลในอาหาร หรือ glycemic load [GL] ที่สามารถเพิ่มระดับน้ำตาลกลูโคสในเลือด) นักวิจัยยังระบุด้วยว่า การรับประทานอาหารผ่านกระบวนการบ่อยๆ จะให้ผลด้านประสาทวิทยาไม่ต่างจากกระบวนการให้รางวัลในสมอง อันเป็นผลมาจากโดปามีน ซึ่งเป็นสารเคมีในสมองตัวเดียวกันที่หลั่งออกมาเมื่อได้รับสารเสพติด

อาหารผ่านกระบวนการมักมีการเติมสารสังเคราะห์ รวมถึงไขมันหรือคาร์โบไฮเดรตที่ถูกแปรรูปแล้ว อาทิ ไขมันทรานส์ แป้งขัดขาว หรือน้ำตาล

เมื่อถามว่า สิ่งที่ทำให้เกิดอาการเสพติดคืออะไร ยกตัวอย่างง่ายๆ องุ่นจะกลายเป็นของเสพติดเมื่อมันนำมาผลิตไวน์ เช่นเดียวกัน ป๊อปปี้ก็จะเป็นสารเสพติดก็ต่อเมื่อพวกมันผ่านกรรมวิธีจนกลายเป็นฝิ่น อาหารฟาสต์ฟู้ดเกือบทุกอย่าง ก็อาจไม่ต่างกันนัก

ที่มา: alternet.org

ncbi.nlm.nih.gov

• Facebook
• Twitter
• Line

Author

อภิรดา มีเดช
อดีตภูมิสถาปนิกที่สนิทสนมกับตัวหนังสือมากกว่าต้นไม้ สารพัดขนแมวที่ติดอยู่บนเสื้อสีดำเป็นเครื่องหมายแสดงความจิตใจดี เป็นเครื่องประดับแสดงความเป็นทาสแมว สนใจด้านสิ่งแวดล้อม การศึกษา ประวัติศาสตร์ การเมือง รวมถึงการวิพากษ์สังคมและบุคคลอย่างตรงไปตรงมา
(กองบรรณาธิการ WAY ถึงปี 2559)