ภาพประกอบ: Antizeptic
9/11 ไม่ได้เป็นแค่จุดเปลี่ยนหรือโศกนาฏกรรมของอเมริกันชน บนเส้นเวลา 9/11 คือม่านหมอกดำในประวัติศาสตร์ที่เปลี่ยนแปลงหลายสิ่งหลายอย่างตามมาเป็นผลพวงมากมาย
วงการเพลงก็ได้รับแรงบันดาลใจจากโศกนาฏกรรม 9/11 เช่นกัน ศิลปินกระแสหลักทำเพลงอุทิศให้ 9/11 ออกมาจำนวนมาก ตั้งแต่แนวคันทรีซึ่งเปรียบเสมือนลมหายใจของชาวอเมริกัน ป็อป ไปจนถึงแร็ปเปอร์ ที่ใช้เนื้อร้องและทำนองสื่อเรื่องราวด้วยสุ้มเสียงและท่วงทำนองที่ต่างกันออกไป
เอารสนิยมของผู้เขียนเป็นตัวตั้ง 9/11 สร้างความเปลี่ยนแปลงในวงการ ‘หินและโลหะหนัก’ เฮฟวีเมทัลอยู่ไม่น้อย ตึก World Trade Center ถล่มลงมาพร้อมกับการเกิดขึ้นของ My Chemical Romance เนื้อเพลงของ Disturbed ประชดประชันพระเจ้าว่าจะพรากอะไรไปจากมนุษย์อีก ‘Jihad’ ของ Slayer ประณามการทำสงครามก่อการร้ายโดยอ้างพระเจ้าและศาสนา ไปจนถึงการแดกดันประธานาธิบดีจอร์จ ดับเบิลยู. บุช ว่าใช้ 9/11 เพื่อทำสงครามและส่งลูกหลานชาวอเมริกันไปตายในหลายสมรภูมิ
นี่คือ 9 เพลงร็อคและเมทัลที่คัดเลือกมาสำหรับวันครบรอบ 16 ปี 9/11
‘Facade of Reality’ โดย Epica อัลบั้ม The Phantom Agony
ซิมโฟนิคเมทัลจากเนเธอร์แลนด์ กับเสียงร้องโอเปราของสาวผมแดง ซิโมเน ซิโมนส์ โดย ‘Facade of Reality’ อาจไม่ได้ตั้งใจเอาเรื่อง 9/11 ไปใส่ในเนื้อเพลงตรงๆ แต่เพลงนี้ว่าด้วยเรื่องศาสนา “People created religious inventions to give their lives a glimmer of hope” และการทำเรื่องเลวร้ายภายใต้ข้ออ้างใช้ศาสนาเป็นโล่กำบัง
นี่อาจไม่ตรงตัวนัก ที่ชัดไปกว่านั้น คือการนำคำพูดของ โทนี แบลร์ นายกรัฐมนตรีอังกฤษขณะนั้น ที่กล่าวประณามเหตุก่อการร้าย 9/11 มาใส่เป็นส่วนหนึ่งของเนื้อเพลง
This mass terrorism is the new evil in our world today
Those people who lost their lives on the 11th of September and those that mourn them
Now is the time for the strength to build that community
Let that be their memorial
– โทนี แบลร์
‘Sacrificed Son’ โดย Dream Theater อัลบั้ม Octavarium
เป็นเรื่องประหลาดในโลกดนตรี อัลบั้มบันทึกการแสดงสดของ Dream Theater หนึ่งในวงโปรเกรสซีฟเมทัลที่ว่ากันว่าดีที่สุดในยุคนี้ Live Scenes from New York มีกำหนดออกในวันที่ 11 กันยายนพอดีเป๊ะ ที่เป๊ะกว่านั้นคือปกอัลบั้มนี้ดันเป็นผลแอปเปิล – ซึ่งหมายถึงนิวยอร์ค ถูกพันด้วยลวดหนาม ด้านบนเป็นรูปเทพีเสรีภาพและตึกแฝด World Trade Center ถูกไฟไหม้ หลังเกิดเหตุ 9/11 แน่นอน ทุกคนช็อกและอึ้ง รีบเปลี่ยนอาร์ตเวิร์คปกอัลบั้มนี้แบบด่วนๆ
‘Sacrificed Son’ อยู่ในสตูดิโออัลบั้ม Octavarium ในปี 2005 กับคอนเซ็ปท์ หนึ่งเพลงหนึ่งคีย์ รวม 13 เพลง ไล่ตั้งแต่ F / G♭ / G / A♭/ A / B♭/ B / C / D♭/ D / E♭/ E / F โดย ‘Sacrificed Son’ อยู่ในคีย์ E บนแทร็คที่ 12 ขึ้นต้นด้วยเนื้อหาข่าวจากวิทยุและโทรทัศน์ในวันที่ 11 กันยายน และมีเนื้อร้อง “Burning city Smoke and fire Planes we’re certain Faith inspired.”
‘Lies Lies Lies’ โดย Ministry อัลบั้ม Rio Grande Blood
เพลงที่บังเอิญหาเจอในยูทูบ ‘Lies Lies Lies’ ของ Ministry วงอินดัสเตรียล/แธรชเมทัลอเมริกัน ได้รับการเสนอชื่อเข้าชิงรางวัลแกรมมีปี 2007 ปีเดียวกับ ‘Redneck’ ของ Lamb of God
เนื้อหาบางส่วนของเพลงมาจาก ซีรีส์สารคดี Loose Change 9/11: An American Coup ที่ตั้งคำถามและบรรยายความเชื่อเรื่องทฤษฎีสมคบคิดว่า รัฐบาลของ จอร์จ ดับเบิลยู. บุช และ รองประธานาธิบดีดิค เชนีย์ คือพวกหลอกลวงและอยู่เบื้องหลังวินาศกรรม สร้างศัตรูใหม่ขึ้นมาบนความสูญเสียของประชาชน
I’m on a mission to never forget 3,000 people that I’ve never met
We want some answers and all that we get
Some kind of shit about a terrorist threat
Lies Lies Lies Lies Lies Lies Lies
‘Skylines and Turnstiles’ โดย My Chemical Romance อัลบั้ม I Brought You My Bullets, You Brought Me Your Love
เจอร์ราด เวย์ ฟรอนท์แมนของวง เคยให้สัมภาษณ์ว่า 9/11 คือจุดเริ่มต้นของเขาในการทำวง My Chemical Romance
11 กันยายน 2001 เจอร์ราด เวย์ ซึ่งทำงานในร้านขายหนังสือการ์ตูน เป็นหนึ่งในประจักษ์พยานผู้เห็นเหตุการณ์ World Trade Center ถล่มที่นิวยอร์ค ไม่ถึงสัปดาห์ เขาก็ตั้งวง หลายเดือนถัดมา I Brought You My Bullets, You Brought Me Your Love ก็ถูกปล่อยออกมา
โดย ‘Skylines and Turnstiles’ คือเพลงแรกสุดที่พวกเขาทำในนาม My Chemical Romance – “Steel corpses stretch out towards an ending sun, scorched and black”
‘Jihad’ โดย Slayer อัลบั้ม Christ Illusion
หนึ่งใน Big 4 ของวงการแธรชเมทัล ออกอัลบั้มนี้ในปี 2006 ‘Jihad’ ตรงตามชื่อ เนื้อเพลงว่าด้วยการทำสงครามศักดิ์สิทธิ์ การก่อวินาศกรรมโดยอ้างนามของพระเจ้า (จริงๆ มีคำก่นด่าพระเจ้าด้วย) และการต่อสู้กับผู้ก่อการร้าย “War of holy principles I’m seeking God’s help in your destruction”
ในท่อนท้าย มีการอ้างอิงคำพูดถึงการต่อสู้เพื่อพระเจ้าของ โมฮัมเหม็ด อัตตา ผู้นำในการก่อการร้ายครั้งนั้น ซึ่งบันทึกไว้ก่อนที่เขาจะขับ American Airlines Flight 11 พุ่งเข้าชน World Trade Center มาประกอบเป็นเนื้อเพลง
‘Empty Wall’ โดย Serj Tankian อัลบั้ม Elect the Dead
‘Empty Wall’ ซิงเกิลที่ถูกปล่อยในวันที่ 10 กันยายน 2007 ของ เซิร์จ แทนเคียน ฟรอนท์แมนอาร์เมเนียนของวง System of a Down ชัดเจนตั้งแต่ในมิวสิควิดีโอ เด็กหญิงคนหนึ่งต่อบล็อคไม้เรียกกันเป็นตึกสูง จากนั้นเด็กชายอีกคนก็พุ่งเครื่องบินใส่บล็อคซึ่งเป็นเหมือนอาคารจำลองนั้นพังครืนลงมา
ไม่ใช่ความชิงชังโกรธแค้นจากเหตุการณ์ 9/11 ‘Empty Wall’ คือบทเพลงต่อต้านสงคราม ประณามการส่งทหารเข้าสู่สมรภูมิของประธานาธิบดีจอร์จ ดับเบิลยู. บุช ปิดบังความสูญเสียมหาศาลไม่ให้ประชาชนรับรู้ และลูกหลานชาวอเมริกันที่ถูกส่งเข้าสู่สนามรบโดยไม่มีวันได้กลับออกมา
Your empty walls
Pretentious adventures
Dismissive apprehension
Don’t waste your time
On coffins today
‘Heaven Nine Eleven’ โดย Tesla อัลบั้ม Into the Now
ฮาร์ดร็อครุ่นใหญ่จากแคลิฟอร์เนียพูดถึง 9/11 อย่างตรงไปตรงมาใน ‘Heaven Nine Eleven’ ที่ออกมาในปี 2004 ผ่านน้ำเสียงที่แผดแต่ไม่ก้าวร้าว ไม่โกรธแค้น และเนื้อเพลงยังชวนให้รำลึกถึงเหตุการณ์ว่าเป็นโศกนาฏกรรมที่น่าเศร้า
As the world crashes down, heaven’s looking better everyday
As the sun burns the ground, there’s gotta be another way
Is our God looking down, and does he feel everybody’s pain
As the world crashes down, Heaven’s looking better everyday
‘Prayer’ โดย Disturbed อัลบั้ม Believe
เดวิด ไดรแมน เจ้าของเสียงร้องเฉพาะตัวที่ยากจะเลียนแบบ แต่งเพลงนี้ให้ปู่ที่เพิ่งเสียชีวิตและเพื่อรำลึกถึงเหตุการณ์ 9/11 ‘Prayer’ คือบทสนทนากับพระเจ้าในเชิงประชดประชัน “Living just isn’t hard enough Burn me alive, inside Living my life’s not hard enough Take everything away”
มิวสิควิดีโอ ‘Prayer’ เคยถูกหลายสื่อแบบจากการออกอากาศ เพราะภาพที่ฉายในเพลงคล้ายคลึงและสื่อให้นึกถึงความสูญเสียของ 9/11 มากเกินไป
‘The Evil Has Landed’ โดย Testament อัลบั้ม The Formation of Damnation
อีกหนึ่งแธรชเมทัลรุ่นใหญ่ที่แต่งเพลงเกี่ยวกับ 9/11 “Time slowed to a crawl early morning September eleventh” เอาทื่อๆ อย่างนี้เลย ผ่านทำนองเพลงที่เกรี้ยวกราดและมีเมโลดีลงตัวและค่อนข้างฟังง่ายกว่าเพลงอื่นๆ
หลังจากพักวงไปนาน อัลบั้มนี้ถูกปล่อยออกมาในปี 2008 หลัง 9/11 เจ็ดปี เนื้อเพลง ‘The Evil Has Landed’ อาจไม่ได้ไปไหนไกลมากกว่าการบรรยายเหตุการณ์วันนั้นอย่างเห็นภาพ ตั้งแต่เครื่องบินชน World Trade Center ตึกพัง คนตาย การสูญเสีย ท้องฟ้าเต็มไปด้วยควัน “The towers got hit, a steel bird with wings of destruction” แล้วเวลาผ่านไปทุกคนก็ร่วมสร้างบ้านของเราขึ้นมาใหม่ “Through all the bereavement We will rebuild our home” – แค่นั้นจริงๆ