ประเทศสยาม ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 บ้านเมืองเกิดปัญหาต่างๆ มากมายในกระบวนการพิจารณาคดีความ ทำให้การอำนวยความยุติธรรมเป็นไปอย่างยากลำบาก จนนำไปสู่วิกฤตทางการศาลขึ้น โดยสาเหตุหลักมาจาก
1. ความไม่เหมาะสมของระบบการศาลเดิมที่ขึ้นตามกระทรวงต่างๆ ทำให้เกิดความล่าช้าสับสน
2. ความไม่เหมาะสมของวิธีพิจารณาความแบบเดิม ที่มีวิธีการพิจารณาและพิพากษาคดี รวมถึงขอบเขตการลงโทษที่ไม่เหมาะสม
3. ความบีบคั้นจากต่างประเทศในด้านการศาล สืบเนื่องมาจากการมีสิทธิสภาพนอกอาณาเขตของชาวต่างชาติ ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อความมั่นคงในเอกราชของไทย
ด้วยเหตุนี้ เพื่อให้ระบบยุติธรรมในสยามมีประสิทธิภาพ มีความเหมาะสม และสามารถบังคับใช้ได้แก่ประชาชนทั่วไปในสยาม พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ประกาศจัดตั้งกระทรวงยุติธรรมขึ้น เมื่อวันที่ 25 มีนาคม 2434 โดยมีการรวบรวมศาลต่างๆ ที่กระจัดกระจายเข้ามาในระบบภายใต้การควบคุมของกระทรวงยุติธรรม และกำหนดรูปแบบวิธีพิจารณาและพิพากษาคดีขึ้นใหม่อีกด้วย
เรื่องน่ารู้ กระทรวงยุติธรรมประเทศไทย ก่อตั้งก่อนกระทรวงยุติธรรมประเทศสหราชอาณาจักรกว่า 116 ปี โดยกระทรวงยุติธรรมของสหราชอาณาจักร ก่อตั้งเมื่อปี 2550 จากการยุบกระทรวงความสัมพันธ์ระหว่างรัฐธรรมนูญ และโอนอำนาจบางส่วนจากสำนักปิตุภูมิเข้ามาไว้ด้วยกัน เพื่อให้พันธกิจด้านงานยุติธรรมมีประสิทธิภาพขึ้น
จนถึงวันนี้นับเป็นเวลา 132 ปีแห่งความภาคภูมิใจในการก่อตั้งกระทรวงยุติธรรมของไทย ขณะที่สายลมแห่งความเปลี่ยนแปลงของยุคสมัยกำลังท้าทายและตั้งคำถามต่อความศักดิ์สิทธิ์ของศาล และความสถิตยุติธรรมของผู้ใช้อำนาจตุลาการที่ส่งผลกระทบต่อสังคมอย่างกว้างขวาง กระทั่งเกิดเป็นข้อเรียกร้องว่า ถึงเวลาแล้วหรือยังที่กระบวนการยุติธรรมไทยสมควรที่จะต้องปฏิรูป
อ้างอิง
Author
