ในเมืองย่างกุ้ง ประเทศพม่า ผลจากการที่สหรัฐคว่ำบาตรรัฐบาลทหารพม่ามายาวนานกว่าสองทศวรรษ ปิดช่องทางที่บรรษัทข้ามชาติจะเข้ามาเปิดสาขาในประเทศ เป็นผลให้เกิดสาขาก็อปของแบรนด์ดังมากมาย ซึ่งเป็นร้านค้าของคนพม่าเองที่ลอกเลียนแบบชื่อมา ยกตัวอย่างเช่น ร้าน WAL MART ของ Phyo Khat Wai อายุ 23 ปี ที่เลียนแบบชื่อมาจากร้าน Walmart แต่ใช้สัญลักษณ์รูปดาวคั่นกลางระหว่างคำ โดยเจ้าของร้านเผยว่าเธอเพียงแต่ได้ยินว่าเป็นชื่อร้านค้าที่โด่งดัง แต่ไม่เคยไปเลยสักครั้งเพราะตัวเธอเองไม่เคยเดินทางออกนอกประเทศมาก่อน แต่แม้จะเลียนแบบชื่อมา สินค้าที่วางขายในร้านมีเพียงแค่โทรศัพท์มือถือยี่ห้อ หัวเว่ย (Huawei) กับเครื่องซักผ้าเท่านั้น
ตัวอย่างร้านค้าอื่น ๆ ที่ลอกเลียนชื่อมา เช่น Holiday Inn ในรัฐมันดาเลย์ ร้าน Best Buy ในชานเมืองย่างกุ้ง หรือชื่อที่ตั้งให้คล้ายต้นฉบับเช่น ร้านแมคเบอร์เกอร์ ร้านเบอร์เกอร์ควีน ร้านขายไก่ ICKC ซึ่งมีเจตนาให้ตัว I กับ C ต่อกันคล้ายเป็นตัว K แต่เสิร์ฟมันฝรั่งทอดพร้อมซอสมะเขือเทศและตะเกียบ ร้าน 7-Day ใช้โทนสีเขียว ส้ม แดง เลียนแบบ 7-Eleven แต่ไม่มีเคาน์เตอร์คิดเงินและสเลอร์ปี้
อย่างไรก็ตาม เมื่อเปรียบเทียบกันแล้ว สินค้าที่ร้านค้าส่วนใหญ่นำมาขายมีความแตกต่างจากร้านของจริงมาก มีเพียงร้าน “Best Buy’s” แห่งเดียวเท่านั้น ที่ขายสินค้าประเภทเดียวกับร้าน Best Buy ของแท้ โดยนำเข้ามาจากอเมริกา เจ้าของร้านใช้ชื่อนี้เพราะเห็นว่าจะเป็นร้านค้าที่มีชื่อเสียงและเป็นที่จดจำของผู้คน
แต่หลังจากรัฐบาลพม่าประกาศเปิดรับการลงทุนจากต่างประเทศ ร้านค้าเหล่านี้ก็คงจะพบกับความลำบากใจ เพราะต้องเผชิญหน้ากับตัวจริงที่ตนได้ยืมชื่อมาใช้ดำเนินกิจการเป็นเวลานาน และเพื่อสนับสนุนการลงทุนจากต่างประเทศ รัฐบาลพม่าจำต้องใส่ใจกับการบังคับใช้กฎหมายว่าด้วยทรัพย์สินทางปัญญา (IP Law) อย่างเข้มงวด แม้ว่าที่ผ่านมาเรื่องนี้จะเป็นประเด็นรัฐบาลให้ความสำคัญน้อยที่สุดเมื่อเทียบกับการออกกฎหมายควบคุมเสรีภาพประชาชน ร่างกฎหมายทรัพย์สินทางปัญญาที่จะนำมาใช้แทนที่กฎหมายลิขสิทธิ์เก่าที่ล้าสมัยกำลังจะเสนอเข้ารัฐสภาเร็ว ๆ นี้ และผู้ดำเนินการหวังว่าหากไม่มีอุปสรรคก็จะประกาศใช้ในอีก 6 เดือน มิฉะนั้นนักลงทุนต่างประเทศที่เกรงว่าลิขสิทธิ์ซึ่งเป็นตัวเพิ่มมูลค่าของสินค้าของตนจะไม่ได้รับการคุ้มครอง จะไม่กล้าเสี่ยงเข้ามาลงทุน
ทางด้านเจ้าของกิจการมีท่าทีต่อต้านอย่างเห็นได้ชัด พวกเขาไม่คุ้นเคยกับเรื่องลิขสิทธิ์มาก่อน และมองว่าเจ้าของบริษัทเหล่านั้นไม่มีสิทธิใด ๆ ที่จะมาระงับและยับยั้งให้พวกตนใช้ชื่อร้านเหล่านี้ต่อไป เหตุผลเดียวก็เพราะว่า ณ ที่นี้ “พวกเขามาก่อน”
******************
(ที่มา : globalpost.com)
Author
