สอบถามผู้ที่มักตกอยู่ในอาการ ‘แฮงโอเวอร์’ อยู่เสมอ คุณว่าเครื่องดื่มบำรุงกำลังที่ใช้ ‘ถอน’ อาการเหล่านั้น มันได้ผลจริงไหม?
127 ล้านดอลลาร์ คือตัวเลขประมาณการในธุรกิจเครื่องดื่มแก้เมาค้างเฉพาะในประเทศญี่ปุ่น หากแต่ย้อนกลับไปค้นข้อมูลวิทยาศาสตร์เรื่องความเมานั้น ไม่เป็นที่แน่ชัดว่าเครื่องดื่มที่ผสม น้ำตาล-น้ำ-เกลือ จะมีผลทำให้กระบวนการให้ร่างกายฟื้นจากอาการเมาได้อย่างไร
อธิบายด้วยเหตุผลทางวิทยาศาสตร์ ภาวะ ‘แฮงโอเวอร์’ คือการที่ปริมาณความเข้มข้นของแอลกอฮอล์ในกระแสเลือดค่อยๆ ลดลงจนเข้าสู่ภาวะปกติในเช้าวันรุ่งขึ้น แต่ไม่เป็นที่แน่ชัดว่าอาการแห้งผากที่ริมฝีปาก ปวดหัวรุนแรง กระเพาะอาหารบีบเกร็งจนอยากจะสำรอก มึนงงและเหมือนโลกกำลังหมุนติ้วเคลื่อนไหว อันเป็นกลุ่มอาการที่เกิดจากการ ‘กำจัดน้ำ’ ออกจากร่างกายนั้น จะสามารถแก้ไขได้ด้วยน้ำแก้เมาได้อย่างไร…หรือกลไกของเครื่องดื่มเหล่านั้นจะเป็นเพียงแค่การอัดน้ำตาลกลับไปในร่างกายเท่านั้น
พิธีกรรมแก้เมาอยู่คู่กับอารยธรรมมนุษย์มาเนิ่นนาน หลักฐานคือการปรากฏสำนวนในภาษาฝรั่งเช่น ‘hair of the dog’ ที่แปลว่าการดื่มถอน การดื่มนมจากเสือ หรือ ‘leche de tigre’ ในประเทศเปรู หรือการแก้เมาด้วยผลไม้ดอง (pickle juice) ในกลุ่มประเทศยุโรป
อย่างไรก็ตาม ดูเหมือนว่าประเทศญี่ปุ่นจะให้ความสำคัญกับวัฒนธรรมนี้ และแต่งตัวมันให้เข้ากับโลกสมัยใหม่อย่างกลมกลืน (และร่ำรวย)
บทความเรื่อง ‘The Strange World of Japanese Hangover Cures’ ที่มีแคปชั่นต่อท้ายแปลเป็นไทยว่า ‘เม็ดเงิน 127 ล้านดอลลาร์ในธุรกิจน้ำแก้เมา โดยที่ยังไม่มีใครรู้ว่าน้ำพวกนั้นมันทำงานอย่างไร’ กล่าวไว้ว่า เครื่องดื่มประเภทนี้กำลังเป็นที่นิยมในประเทศญี่ปุ่นอย่างมาก บริษัทยักษ์ใหญ่ต่างทุ่มเงินเพื่อพัฒนาและทำการตลาดในผลิตภัณฑ์ดังกล่าวอย่างต่อเนื่อง
จากการเก็บตัวอย่างผลิตภัณฑ์เหล่านี้ในท้องตลาดและพบว่า ส่วนผสมส่วนใหญ่ของน้ำแก้เมานั้น มักมี ‘ขมิ้นแก่’ เป็นส่วนผสมอยู่แทบทุกแบรนด์ มากกว่านั้น ทีมงานกลุ่มเดิมได้ออกไปสอบถามผู้บริโภค เพื่อถามหาเหตุจูงใจที่ทำให้พวกเขาเลือกหยิบซื้อ กลุ่มเป้าหมายส่วนใหญ่เชื่อว่า สารในขมิ้นจะช่วยเรื่องการฟื้นฟูตับ หลังจากที่พวกเขาใช้งานมันอย่างหนักหน่วงตลอดค่ำคืนที่ผ่านมา
ยกตัวอย่างการแก้เมาด้วยวัฒนธรรมพื้นบ้าน ซุป ‘Shijimi’ ซุปที่ทำจากหอยแมลงภู่และหอยลิตเติลเน็ค (Littleneck) คืออาหารขึ้นชื่อของชาวญี่ปุ่นในฐานะตำรับยาแก้อาการแฮ้ง โดยได้รับการพิสูจน์จากปากคำนักวิทยาศาสตร์ว่า กรดอะมิโนในซุป Shijimi มีส่วนช่วยในเรื่องการบำรุงและฟื้นฟูตับด้วย นอกจากนี้ ซุปร้อนๆ อย่างมิโซะซุปและราเมง ก็เป็นตัวเลือกลำดับต้นๆ ของชาวญี่ปุ่นในการแก้อาการเมาค้าง
จากซุปร้อนๆ พัฒนาไปสู่น้ำดื่มเกลือแร่บรรจุขวด Pocari Sweat ที่คนญี่ปุ่นใช้เป็นตัวเลือกในการดื่มเพื่อแก้อาการเมาค้างด้วย โดย แดน โนโซวิทซ์ (Dan Nosowitz) ผู้เขียนบทความชิ้นนี้วิจารณ์ไว้ว่า อาจเพราะการออกแบบรูปลักษณ์ให้คล้ายกับเม็ดเหงื่อ และการเชื่อมโยงของผู้บริโภคที่หวังว่ามันจะเป็นการอัดเกลือแร่และน้ำตาลกลับไปทดแทนการสูญเสียน้ำตาลจากกระบวนการกำจัดแอลกอฮอล์ในร่างกายได้
Lipovitan D หรือ ลิโพ เครื่องดื่มบำรุง ก็ได้รับความนิยมในฐานะเป็นตัวเลือกในการช่วยบรรเทาอาการเมา และเป็นตัวช่วยต้านทานความง่วงงุนที่เกิดจากการเมาค้างด้วย
ไม่มีข้อสรุปให้กับข้อสงสัยดังกล่าว หากบทความนี้ตบท้ายไว้อย่างร้ายกาจว่า “คล้ายกับวัฒนธรรมการแก้เมาทั่วโลก แต่ดูเหมือนธุรกิจประเภทนี้ในญี่ปุ่นจะเล่นกับความเชื่อพื้นฐานที่ว่า ‘ไม่มีใครรู้ว่าน้ำดังกล่าวจะช่วยให้สร่างเมาได้จริงหรือไม่ แต่ถ้าคำตอบคือไม่ อย่างน้อยมันก็ไม่ทำให้แย่กว่าที่เป็นอยู่”
อ้างอิงข้อมูลจาก: atlasobscura.com
Author
