เชื่อว่าหากให้หลายคนครุ่นคิดถึงต้นตอของปัญหาความเหลื่อมล้ำในสังคมไทย ก็คงนึกถึง ‘ปัญหาการศึกษา’ เป็นอันดับต้นๆ
ปัญหาการศึกษามีหลายประการ เพราะเกือบทุกองคาพยพของสังคมข้องเกี่ยวกับระบบการศึกษา ไล่เลียงตั้งแต่ฐานะพ่อแม่ คุณภาพโรงเรียนสูงต่ำไม่เท่ากัน คุณครูที่ต้องทำงานเอกสารมากกว่าสอนหนังสือ หลักสูตรที่ล้าหลัง กระทรวงศึกษาธิการที่ผจญปัญหาแบบ ‘ราชการๆ’ ยังไม่รวมถึงค่านิยมของสังคมที่มอบคุณค่าให้แต่ละสถาบันการศึกษาอย่างไม่เท่าเทียม
ขณะเดียวกัน ปัญหาการศึกษาแยกไม่ขาดกับมิติอื่นทางสังคม ข้อมูลจากกองทุนเพื่อความเสมอภาคทางการศึกษา (กสศ.) เผยว่า เด็กและเยาวชนในครัวเรือนที่มีฐานะต่ำกว่าเส้นความยากจน (2,762 บาทต่อคน/ครัวเรือน) จำนวน 2.5 ล้านคน (คิดเป็นร้อยละ 20 จากจำนวนนักเรียนทั้งหมด 9 ล้านคน) เสี่ยงหลุดออกจากระบบการศึกษาภาคบังคับกลางคัน ซึ่งงบเรียนฟรียังไม่ครอบคลุม
กล่าวคือ ปัญหาการศึกษาสัมพันธ์กับความเหลื่อมล้ำทางรายได้ของครัวเรือน อีกทั้งยังพบความเหลื่อมล้ำทางคุณภาพการศึกษาระหว่างโรงเรียน ดังนั้น ปัญหาปากท้อง การกระจายทรัพยากร และความเหลื่อมล้ำทางสังคม จึงเป็นเนื้อเดียวกับปัญหาการศึกษา
อีกไม่กี่วันก่อนถึงวันเลือกตั้ง 14 พฤษภาคม 2566 WAY ชวนเช็กนโยบายการศึกษาของแต่ละพรรคการเมือง พรรคไหนสนับสนุนสวัสดิการเรียนฟรี พรรคไหนแก้ปัญหาได้ตรงจุด และพรรคไหนแค่ขายฝัน
พรรคก้าวไกล
- การศึกษาที่ฟรีจริง
- เรียนฟรี อาหารฟรี มีรถรับส่ง
- ทุกโรงเรียนมีงบพอ
- โรงเรียนโปร่งใส ปราศจากทุจริต
- การศึกษาที่ปลอดภัย ไร้อำนาจนิยม
- ส้วมสะอาด อาคารสถานที่ปลอดภัย ซึมเศร้ามีที่ปรึกษา
- กฎโรงเรียนต้องไม่ขัดหลักสิทธิมนุษยชน
- ครูละเมิดสิทธิ พักใบประกอบวิชาชีพทันที
- ยกเลิกตั้งแถว ใช้เวลาอัปเดตเหตุการณ์บ้านเมือง
- การศึกษาที่มีคุณภาพ สร้างคนให้ทันโลก
- ออกแบบหลักสูตรใหม่ เน้นทักษะที่ได้ใช้จริง
- ชั่วโมงเรียนดีมีคุณภาพ ลดคาบเรียน-การบ้าน-การสอบ
- โรงเรียน 2 ภาษา นักเรียนพูดภาษาอังกฤษได้
- เปิดข้อสอบ TCAS ย้อนหลังทั้งหมดพร้อมเฉลยทันที
- การศึกษาที่คืนคุณค่าให้วิชาชีพครู
- คืนครูให้นักเรียน เลิกนอนเวร ลดงานเอกสาร ยกเลิกพิธีรีตองในการประเมิน-รับแขก
- นักเรียนประเมินครู ครูประเมิน ผอ.
- งบอบรมให้ครู-โรงเรียน ตัดสินใจเองว่าจะเรียนรู้อะไร
- การศึกษาที่ไม่จำกัดอยู่ที่โรงเรียน ส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต
- คูปองเปิดโลก สูงสุด 2,000 บาทต่อปี สำหรับเรียนรู้นอกห้องเรียน
- เรียนฟรีอาชีวะถึง ปวส. จบแล้วมีงานทำ
- แพลตฟอร์มเรียนรู้ตลอดชีวิต เรียนฟรีไม่จำกัด รับรองคุณวุฒิพร้อมระบบจัดหางาน
- การศึกษาที่ใกล้ชิด นักเรียน-ครู-ผู้ปกครองมีส่วนร่วม
- กระจายอำนาจให้โรงเรียน เติบโตได้ภายใต้ท้องถิ่น
- บอร์ดโรงเรียน ต้องมีตัวแทนนักเรียน
- สภาเยาวชนมาจากการเลือกตั้ง เสนอกฎหมายไปที่สภาฯ ได้
พรรคเพื่อไทย
- ส่งเสริมการเรียนรู้ผ่าน ‘Learn to Earn’ เรียนรู้มีรายได้ เรียนรู้ง่ายตลอดชีวิต สามารถโอนหน่วยกิตที่สะสมไว้ หางานได้ในทุกช่วงของชีวิต
- จบปริญญาตรีอายุ 18 ปี ปรับระบบการศึกษาจาก 6-6-4 ไปสู่ระบบการศึกษาที่ยืดหยุ่นมากขึ้น สนับสนุนคนเข้าตลาดแรงงานเร็วขึ้น
- ‘Free tablet for all’ เปิดโอกาสทางการศึกษาผ่านออนไลน์
- โครงการ 1 นักเรียน 1 แท็บเล็ต
- โครงการ 1 ครู 1 แท็บเล็ต
- โครงการ 1 อำเภอ 1 ทุน (ODOS) เพิ่มโอกาสการเข้าถึงการศึกษาให้กับประชาชน
- เรียนฟรีจริง เพิ่มงบอาหารกลางวันและบริการรถรับส่งนักเรียนฟรี
- เรียนอาชีวะฟรี ปั้นสถานอาชีวะเป็นศูนย์สร้างสรรค์สร้างตัวได้
- โรงเรียน 2 ภาษาในทุกท้องถิ่น ตั้งแต่ ป.1 ใช้ครูต่างประเทศสอนเสริมร่วมกับครูไทย ทั้งในห้องเรียนและออนไลน์
- ศูนย์การเรียนรู้แบบ TCDC และ TK Park ครบทุกจังหวัด
พรรคประชาธิปัตย์
- ‘สร้างคน’ ด้วยการศึกษา สาธารณสุข ให้คนมีศักยภาพในการรักษาเงิน และสร้างเงินต่อไปได้ในอนาคต
- เรียนฟรีถึงปริญญาตรี สาขาที่ตลาดต้องการ
- ฟรี นมโรงเรียน 365 วัน ระดับชั้นก่อนอนุบาลจนถึงประถมศึกษาปีที่ 6 ดื่มนมฟรีทุกวันตลอดทั้งปี (สนับสนุนอุตสาหกรรมโคนมภายในประเทศ)
- อินเทอร์เน็ตความเร็วสูง 1 ล้านจุดทั่วประเทศ
- เปลี่ยนจาก ‘ผลิตคน’ เป็น ‘พัฒนาคน’
- ดึงศักยภาพของแต่ละคน เพื่อให้เยาวชนไทยจบปริญญาตรีเพิ่มขึ้น
- เปลี่ยนความเข้าใจเรื่องสิทธิ เสรีภาพ หน้าที่ และความรับผิดชอบให้ถูกต้อง ด้วยหลักสูตรส่งเสริมการศึกษาเพื่อสร้างพลเมือง (civic education)
- ให้ความสำคัญกับการพัฒนาเด็กเล็ก 0-6 ปี เตรียมความพร้อมของสมองและร่างกาย
- สร้างการศึกษาที่ส่งเสริมสภาพเศรษฐกิจ ผ่านนโยบายเรียนปริญญาตรีฟรีในสาขาที่ตลาดต้องการ
พรรคพลังประชารัฐ
- การศึกษาประชารัฐ: สวัสดิการทางการศึกษา อาหารกลางวันฟรี และการศึกษาทางเลือก
- บัตรสวัสดิการสำหรับเด็ก
- จัดทำระบบข้อมูลส่วนกลาง
- ลดงานธุรการครู
- Upskill และ Reskill ครู
- Teach and Travel มีทุนให้ครูไปต่างประเทศ 10,000 ทุน
- Work and Travel มีทุนให้เด็กไปต่างประเทศ 100,000 ทุน
- มีโรงงานในสถาบันอาชีวะ
- เด็กยากจนเรียนฟรีถึงปริญญาตรี
- ธนาคารเครดิต เก็บเป็นข้อมูลให้สามารถนำเครดิตการเรียนมาเทียบ เพื่อสนับสนุนเด็กที่มีพรสวรรค์
- การศึกษา 4.0 (หนึ่งในนโยบายชุด 7 สังคมประชารัฐ) พัฒนาคน เพื่อเตรียมความพร้อมคนไทยสู่ศตวรรษที่ 21 ทุกคนมีโอกาส มีอนาคต ตั้งแต่วัยเด็กจนถึงคนทำงาน
โมเดลนโยบายการศึกษาประชารัฐ มาจากเวที ประชันวิสัยทัศน์: เลือกตั้ง 66 ฟังเสียงคนไทย “ออกจากหลุมดำการศึกษา ออกจากกับดักความยากจน” ในวันที่ 31 มีนาคม 2566 โดย ผศ.ดร.วลัยพร รัตนเศรษฐ คณะกรรมการกำหนดนโยบายพรรคพลังประชารัฐ
พรรครวมไทยสร้างชาติ
- ผสานความร่วมมือพัฒนาการศึกษาระหว่างรัฐและเอกชน
- สวัสดิการครอบครัว โดยการ Upskill และ Reskill พ่อแม่
- สนับสนุนทุนอาหารกลางวันเด็ก
- ส่งเสริม Soft Power
- ทุนเรียนวิชาชีพ อำเภอละ 100 ทุน
- สถาบันกำเนิดศิลป์ ปั้นศิลปินไทยสู่เวทีโลก
ข้อมูลจากเวที ประชันวิสัยทัศน์: เลือกตั้ง 66 ฟังเสียงคนไทย “ออกจากหลุมดำการศึกษา ออกจากกับดักความยากจน” ในวันที่ 31 มีนาคม 2566 โดย รศ.พิเศษ ดร.ดวงฤทธิ์ เบ็ญจาธิกุล ชัยรุ่งเรือง รองหัวหน้าพรรครวมไทยสร้างชาติ ย้ำว่า พรรครวมไทยสร้างชาติพร้อมส่งเสริมทักษะวิชาชีพด้วยทุนเรียนฟรี ส่งเสริมการแก้ปัญหาครบวงจรตั้งแต่ปัญหาครอบครัว สนับสนุนอาชีพให้กับพ่อแม่เพื่อสามารถทำมาหากินได้
พรรคภูมิใจไทย
- เรียนฟรีถึงระดับปริญญาตรี
- ระบบธนาคารหน่วยกิต
- สอนอาชีพธุรกิจดิจิทัล
- Virtual School ทั้งออนไลน์และออนไซต์
- ระบบจัดสรรครู 80,000 หมู่บ้าน หมู่บ้านละ 10 คน
- เงินยืมเพื่อการศึกษา ระยะสั้น ไม่คิดดอกเบี้ย
ข้อมูลจากเวที ประชันวิสัยทัศน์: เลือกตั้ง 66 ฟังเสียงคนไทย “ออกจากหลุมดำการศึกษา ออกจากกับดักความยากจน” ในวันที่ 31 มีนาคม 2566 โดย ดร.กมล รอดคล้าย คณะทำงานยุทธศาสตร์ด้านการศึกษา พรรคภูมิใจไทย ระบุว่า พรรคภูมิใจไทยผลักดันการจัดตั้งสถาบันพัฒนาสื่อเทคโนโลยีสารสนเทศแห่งชาติ เน้นเป้าหมายผลิตเด็กออกสู่สังคม เช่น การสร้างนักธุรกิจดิจิทัลอย่างน้อย 10 สาขา มีค่าตอบแทนตั้งต้นทำสตาร์ตอัป เป็นต้น
ทั้งนี้ ไม่พบนโยบายเกี่ยวกับการศึกษาบนเว็บไซต์พรรค
พรรคไทยสร้างไทย
- ปฏิวัติการศึกษาและงบประมาณ
- เรียนฟรีจนจบปริญญาตรี ไม่เป็นหนี้กองทุนให้กู้ยืมเพื่อการศึกษา (กยศ.)
- ลดเวลาเรียนในทุกช่วงการศึกษาอย่างน้อย 3 ปี
- มุ่งเน้นคุณภาพที่ตรงกับความต้องการของตลาดและโลกสมัยใหม่
- เรียนในวิชาที่เด็กต้องการ ผ่านการสื่อสารทางไกลด้วยเทคโนโลยีสมัยใหม่
- ใช้ระบบคูปองการศึกษา แบ่งเบาภาระผู้ปกครอง
ที่มา
- Save เก็บไว้! พรรคไหนสัญญาว่าจะทำอะไร ผ่านนโยบายพลิกการศึกษา
- เปิด 3 ข้อเสนอเร่งด่วนจาก กสศ. ในวาระเลือกตั้ง เพื่อเด็กยากจน 2.5 ล้านคน หลุดพ้นจากวงจรยากจนข้ามรุ่น
- 7 สังคมประชารัฐ
- พรรคประชาธิปัตย์ ยุทธศาสตร์สร้างคน
- ปชป. เปิดนโยบายการศึกษา มุ่งสร้างคน นำประเทศหลุดพ้นกับดัก
- เสาหลักนโยบายที่ 5: “ต้องก้าวไกล การศึกษาไทยก้าวหน้า”
- พรรคเพื่อไทย นโยบายการศึกษา
- นโยบาย เด็กไทยเรียนฟรีจนจบปริญญาตรี ลดเวลาเรียน 3 ปี ไม่เป็นหนี้ กยศ.