ภาพประกอบ: Shhhh
ขณะที่ทวิตเตอร์ยังเป็นโซเชียลมีเดียต้องห้ามในสาธารณรัฐประชาชนจีน เคธี เฉิน อดีตวิศวกรประจำกองทัพและเจ้าหน้าที่บริษัท Microsoft ผู้เกิดในช่วงปฏิวัติวัฒนธรรม ได้รับแต่งตั้งเป็นกรรมการผู้บริหารทวิตเตอร์ในจีนแล้วเมื่อกลางเดือนเมษายนที่ผ่านมา
“ทวิตเตอร์เป็นหนทางที่ดีในการจะอัพเดทข้อมูลสินค้าและบริการ รวมทั้งเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารของประเทศจีนได้อย่างรวดเร็วและทันสมัยสู่กลุ่มเป้าหมายทั่วโลก” คือทวีตหลังจากการประกาศเข้ารับตำแหน่งของเธอ
อย่างไรก็ตาม ทวิตเตอร์เปิดเผยว่า ตำแหน่งงานของเฉินคือการมุ่งไปที่ธุรกิจโฆษณาในประเทศจีน ทำงานกับนักพัฒนาโปรแกรมในส่วน platform ของทวิตเตอร์ และขอบเขตธุรกิจโฆษณาในจีนยังกินอาณาบริเวณไปสู่การโฆษณาในสำนักข่าวใหญ่ของจีนอย่าง Xinhua และ People’s Daily ซึ่งพรรคคอมมิวนิสต์จีนเป็นเจ้าของ
เป็นที่ทราบดีว่าจีนมีมาตรการและระบบเซ็นเซอร์อันเข้มแข็งที่เรียกว่า ‘Great Firewall’ อันเป็นโปรแกรมที่ถูกใช้เพื่อป้องกันการเข้าถึงข้อมูลที่อ่อนไหวทางอินเทอร์เน็ต หมายรวมถึงบทความวิจารณ์การเมือง ข่าวสารจากต่างประเทศ รวมทั้งเว็บไซต์ยอดนิยมอย่างกูเกิล และโซเชียลมีเดียอันดับต้นๆ อย่างเฟซบุ๊คและทวิตเตอร์ด้วย ในจีน ฮ่องกง และไต้หวัน ทวิตเตอร์ยังถูกใช้เป็นเครื่องมือในการรับและนำเสนอข่าวคราวความเคลื่อนไหวในประเทศ
ขณะที่ เฉา หย่าฉี นักเขียนชาวจีนในสหรัฐ ซึ่งมักแสดงความเห็นด้านสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศบ้านเกิดอย่างตรงไปตรงมา ทวีตถึงเรื่องนี้ว่า “ผู้ใช้ทวิตเตอร์ชาวจีน และถึงจะไม่ใช่ก็เถอะ คงยิ้มเยาะให้กับความน่าผิดหวังและน่าเป็นห่วงนี้”
ถึงกระนั้น จีนก็มีเว็บไซต์ที่คล้ายกันกับเว็บไซต์ต่างประเทศ เช่น เว็บไซต์เกี่ยวกับคลิปวิดีโอออนไลน์อย่าง Youku และ Weibo ที่เป็นลูกผสมระหว่างความเป็นเฟซบุ๊คกับทวิตเตอร์ นอกจากนั้น เว็บไซต์จากสำนักข่าวจีนอย่าง Xinhua และ CCTV ก็ใช้โปรแกรมทวิตเตอร์เป็นช่องทางกระจายข่าวของตัวเองอีกด้วย
โดยที่มาของคำวิพากษ์วิจารณ์ในการรับตำแหน่งของเธอครั้งนี้ ส่วนใหญ่มุ่งไปที่ประวัติการทำงานตั้งแต่เมื่อ 30 ปีก่อน
ทศวรรษที่ 1980 หลังจบการศึกษาด้านวิศวกรรมศาสตร์ เฉินเข้าทำงานให้กับกองทัพปลดปล่อยประชาชน ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของพรรคคอมมิวนิสต์จีน (Communist Party of China: CPC) ในตำแหน่งวิศวกร ก่อนจะออกมาในปี 1994 และเข้าทำงานกับบริษัทซอฟท์แวร์สัญชาติอเมริกัน Computer Associates ในโปรเจ็คต์ร่วมทุน ที่กระทรวงความปลอดภัยแห่งชาติถือหุ้นราว 20 เปอร์เซ็นต์
ดิกสัน เซียว โฆษกทวิตเตอร์กล่าวถึงรายละเอียดเรื่องนี้ว่า งานของเฉินหลังจากปี 1994 คือการดูแลด้านการขายโปรแกรมแอนตี้ไวรัสเท่านั้น ไม่ได้มีเนื้องานที่เกี่ยวพันกับกองทัพแต่อย่างใด
หลังจากนั้น ปี 2005-2009 เฉินเข้าทำงานในบริษัท Microsoft และบริษัท Cisco ในปี 2009-2013 ก่อนจะกลับมาประจำที่ Microsoft อีกครั้ง ถือได้ว่าเธอมีประสบการณ์ด้าน IT กว่า 20 ปี และแม้จะได้รับหน้าที่ดูแลในเขตพื้นที่จีนแผ่นดินใหญ่ แต่ปัจจุบันเธอยังอาศัยอยู่ในฮ่องกง