เช้าวันนี้ (20 มกราคม 2566) ทนายความเข้าเยี่ยม ตะวัน-ทานตะวัน ตัวตุลานนท์ และ แบม-อรวรรณ ภู่พงษ์ สองนักกิจกรรม ที่ทัณฑสถานหญิงกลาง แต่ราชทัณฑ์แจ้งว่า ทั้งสองคนถูกนำตัวส่งโรงพยาบาลราชทัณฑ์แล้ว หลังอดอาหารและน้ำล่วงเข้าสู่วันที่ 3 (ตั้งแต่เย็นวันที่ 18 มกราคม)
ทั้งนี้ ตะวันและแบมยื่นขอถอนประกันตัวเองในคดี ม.112 เมื่อวันที่ 16 มกราคมที่ผ่านมา เพื่อเรียกร้องให้มีการปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม ยุติการดำเนินคดีทางการเมือง และพรรคการเมืองต้องเสนอนโยบายยกเลิก ม.112 และ ม.116 สืบเนื่องจากกรณีที่ศาลมีคำสั่งถอนประกัน เก็ท-โสภณ สุรฤทธิ์ธำรง และ ใบปอ-ณัฐนิช ดวงมุสิทธิ์ เมื่อวันที่ 9 มกราคม 2566 จากการชุมนุม #ม็อบเอเปค ที่แยกอโศกในเดือนพฤศจิกายนปีที่ผ่านมา
“พวกเราพร้อมแลกอิสรภาพจอมปลอมที่ศาลมอบให้ เพื่ออิสรภาพที่แท้จริงของเพื่อนเรา เลือดต้องแลกมาด้วยเลือด”
นักกิจกรรมทั้งคู่ประกาศว่า หากเพื่อนทุกคนยังไม่ได้รับสิทธิ์ในการประกันตัว และข้อเรียกร้องเหล่านี้ยังไม่เป็นผล ก็จะมีการยกระดับการประท้วงทั้งจากในคุกและนอกคุก และจะไม่มีการอ้อนวอนร้องขอความเห็นใจใดๆ ทั้งสิ้น เพราะนี่คือสิ่งที่ศาลและพรรคการเมืองควรมีมโนสำนึกได้ด้วยตนเอง
และหนึ่งในการยกระดับนั้นคือ การอดอาหารและน้ำดื่ม (dry fasting) ที่ล่วงเข้าสู่วันที่ 3 แล้ว อาการเบื้องต้นของตะวันและแบมเมื่อวานนี้ ได้แก่ กระหายน้ำ ปัสสาวะน้อย ทิ้งช่วงนานกว่าปกติ อ่อนเพลีย และวิงเวียนศีรษะ
ทั้งนี้ วารสารทางการแพทย์ระบุว่า แพทย์ต้องเฝ้าระวังผู้ประท้วงด้วยการอดอาหาร (hunger strike) อย่างใกล้ชิด เมื่อเขาอดอาหารนานกว่า 72 ชั่วโมง และน้ำหนักตัวลดลง 10 เปอร์เซ็นต์ แม้ผู้ประท้วงจะสามารถมีชีวิตอยู่ได้นานกว่านั้น แต่ในกรณีของ dry fasting ร่างกายผู้ประท้วงด้วยวิธีการนี้จะเข้าขั้นวิกฤตภายใน 3-4 วัน และเสียชีวิตภายในสัปดาห์แรกของการประท้วง เพราะร่างกายไม่สามารถอยู่รอดโดยปราศจากน้ำได้นานขนาดนั้น
ในวารสารทางการแพทย์ฉบับเดียวกันยังระบุว่า การประท้วงด้วย dry fasting เป็นกรณีที่พบได้ยาก เพราะระยะเวลาที่ร่างกายทนรับไหวนั้นแสนสั้นเกินกว่าที่ข้อเรียกร้องและกดดันของผู้ประท้วงจะบรรลุผลได้จริง
แต่ระยะเวลาอาจไม่สำคัญนักในมุมมองทางการเมืองและมนุษยธรรม อย่างที่ตะวันกับแบมพูดก่อนเข้าไปในเรือนจำว่า “เราไว้ใจคนที่อยู่ข้างนอก” และ “ไทยเฉยเราจะตายกันหมด”
ที่มา:
- Medical Ethics and Human Rights WMA Declaration of Malta A background paper on the ethical management of hunger strikes
- TLHR / ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน
- “เลือดต้องแลกมาด้วยเลือด” ‘ตะวัน-แบม’ ยื่นถอนประกันตัวเอง ขีดเส้นตาย 3 วัน ร้องปล่อยนักโทษคดีการเมือง ประกาศยกระดับการเคลื่อนไหวหากข้อเรียกร้องไม่เป็นผล