วันที่ 30 ตุลาคม 2566 สมาคมผู้จัดพิมพ์และผู้จำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย (The Pubslihers and Booksellers Association of Thailand: PUBAT) ออกแถลงการณ์ผ่านเฟสบุ๊กเรียกร้องให้คณะกรรมการว่าด้วยฉลาก สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) ยกเลิกการบังคับให้ หนังสือ-แบบเรียน เป็นสินค้าควบคุมฉลาก เพราะหนังสือไม่ใช่สินค้าอันตราย ไม่ตรงตามหลักสากล ทั้งยังเป็นอุปสรรคต่อความคิดสร้างสรรค์ในการออกแบบของสำนักพิมพ์ และเป็นภาระโดยใช่เหตุ
หลังจากได้รับร้องเรียนโดยสมาชิกทั้งสำนักพิมพ์ ผู้จัดจำหน่ายหนังสือ และร้านหนังสือจำนวนมาก ว่าได้รับแจ้งจาก สคบ. ให้ดำเนินการติดฉลากในหนังสือ แบบเรียน และนิตยสารที่ผลิตและจัดจำหน่าย ตามประกาศของคณะกรรมการว่าด้วยฉลาก เรื่องลักษณะของสินค้าที่ควบคุมฉลาก (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2565 มิฉะนั้นจะมีโทษทางกฎหมาย
ทั้งนี้ ประกาศของคณะกรรมการว่าด้วยฉลาก เรื่อง ลักษณะของสินค้าที่ควบคุมฉลาก (ฉบับที่ 3) พ.ศ. 2565 อาศัยอำนาจตามมาตรา 30 และ 31 แห่ง พ.ร.บ.คุ้มครองผู้บริโภค พ.ศ. 2522 แก้ไขเพิ่มเติมฉบับที่ 2 พ.ศ. 2541 มีเนื้อหาระบุถึงการแก้ไขข้อความเรื่องลักษณะของฉลากสินค้าที่ควบคุมฉลาก ให้มีลักษณะทั้งหมด 12 ข้อ โดยใจความสำคัญบางข้อ เช่น ข้อ 1 ชื่อประเภทหรือชนิดของสินค้าที่แสดงให้เข้าใจได้ว่าสินค้านั้นคืออะไร ข้อ 6 ต้องแสดงขนาดหรือมิติ หรือปริมาณ หรือปริมาตร หรือน้ำหนักของสินค้า
ข้อ 7 ต้องแสดงวิธีใช้ เพื่อให้ผู้บริโภคสามารถเข้าใจวัตถุประสงค์ในการใช้งานได้อย่างถูกต้อง ข้อ 8 ข้อแนะนำในการใช้หรือการเก็บรักษา ข้อ 9 คำเตือน ข้อห้ามใช้ หรือข้อควรระวัง เพื่อให้ผู้บริโภคสามารถใช้สินค้าได้อย่างปลอดภัย ทั้งนี้ ข้อความดังกล่าวต้องใช้ตัวอักษรขนาดใหญ่ และใช้สีตัดกับพื้น
ข้อ 11 วัน เดือน ปีที่หมดอายุ หรือที่ควรใช้ก่อน ในกรณีที่เป็นสินค้าที่มีอายุการใช้งาน เพื่อให้เข้าใจในประโยชน์ของคุณภาพหรือคุณสมบัติของสินค้านั้น
ด้วยหลักเกณฑ์ดังนี้ WAY จึงตระหนักได้ถึงความรับผิดชอบในฐานะผู้ผลิตหนังสือ ว่าเราจำเป็นจะต้องรักษากฎเกณฑ์บ้านเมืองนี้ไว้ หากจะต้องผลิตหนังสือออกมาสำหรับผู้บริโภค ยกตัวอย่างเช่นหนังสือ จากดอยยาวถึงภูผาจิ เขียนโดย จันทนา ฟองทะเล ฉบับพิมพ์ล่าสุดครั้งที่ 5 ในวาระ 50 ปี 14 ตุลา ซึ่งจำเป็นต้องแสดงข้อความบนฉลาก ดังนี้
- ประเภทสินค้า: ในบรรณพิภพเรียกสิ่งนี้ว่า ‘หนังสือ’
- วิธีใช้งาน: ใช้อ่าน จะนั่งอ่านหรือนอนอ่านก็ย่อมได้ หากนอนแล้วยังเมื่อย สามารถนำไปใช้รองขาโต๊ะ
- การเก็บรักษา: เก็บในที่ร่ม วางให้ห่างจากปลวก มด และแมลง หรือวางไว้ข้างหิ้งพระ
- ข้อควรระวัง: อ่านได้เกินวันละ 2 ครั้ง ไม่ต้องเขย่าก่อนอ่าน ไม่ต้องใช้แว่นกรองแสงออฟตุส
- วันหมดอายุ: หากยืมเพื่อนมา ขึ้นอยู่กับว่าจะโดนทวงวันไหน
- ราคา: ปกแข็ง 500 บาท ปกอ่อน 350 บาท แต่หากถูกรัฐแบน จะเพิ่มมูลค่าเป็นทวีคูณ
อย่างไรก็ดี แม้สมาคมผู้จัดพิมพ์จะคัดค้านการบังคับใช้เกณฑ์ตามคณะกรรมการว่าด้วยฉลาก แต่ก็มีชาวเน็ตบางส่วนเล็งเห็นว่า หลักเกณฑ์ในการควบคุมฉลากเหล่านี้จะช่วยตอบโจทย์การส่งเสริมวัฒนธรรมการอ่าน และการทำให้หนังสือไทยเป็นที่รู้จักไปทั่วโลก เนื่องจากเป็นหลักเกณฑ์ข้อบังคับที่ยังไม่มีที่ไหนในโลกเคยทำมาก่อน จึงเป็นโอกาสอันดีที่ประเทศไทยจะเป็นประเทศแรกที่ประชาชนได้รับคำอธิบายว่าสิ่งที่อ่านอยู่นั้นเรียกว่า ‘หนังสือ’
อ้างอิง:
Author
