Bisexual ประกอบขึ้นจากคำสองคำ คือ bi ที่แปลว่า สอง และ sexual หรือ sexus แปลว่า การร่วมเพศ หรือความสัมพันธ์ทางเพศ ‘ไบเซ็กชวล’ (bisexual) จึงแสดงถึงสภาวะที่ลื่นไหลไปมาระหว่างสองเพศ เป็นสภาวะที่ชอบได้ทั้งเพศหญิงและเพศชาย ในแง่นี้ Bisexuality จึงมักถูกจัดให้ไปด้วยกันกับ Pansexuality กล่าวคือ เกิดความรู้สึกกับใครก็ได้โดยไม่มีเพศมาเป็นปัจจัยประกอบ
เพลง ‘Chanel’ ของ แฟรงค์ โอเชียน (Frank Ocean) ศิลปินไบเซ็กชวลผิวสี ถูกปล่อยออกมาในปี 2017 ไม่นานหลังจากปล่อยอัลบั้ม Endless และ Blonde ในปี 2016 โดย Chanel ถูกยกย่องจากคนจำนวนหนึ่งให้เป็นถึง ‘เพลงชาติของไบเซ็กชวล’
สภาวะการเป็น ‘สองด้าน’ คือหัวใจสำคัญของเพลงนี้ หนำซ้ำยังเป็นสองด้านที่ซ้อนสลับไปมา เริ่มตั้งแต่เวิร์สแรกที่โอเชียนพูดถึง (อดีต) คนรัก ผู้น่ารักดุจหญิงสาวยามเมื่ออยู่กับเขา แต่ในขณะเดียวกัน เพื่อจะดำเนินไปตามครรลองของสังคมซึ่งเต็มไปด้วยความรุนแรงได้ การต่อยตีก็เป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งในการดำรงชีวิตเช่นกัน
My guy pretty like a girl
And he got fight stories to tell
โอเชียนเป็นเหมือนหลุมหลบภัยให้คนรักของตนได้พักฟื้น เขาคือพื้นที่ปลอดภัยที่คนรักสามารถปลดปล่อยความเป็นหญิง (feminine) ซึ่งถูกกดให้อยู่ภายใต้ระเบียบโลกความเป็นชาย แสดงให้เห็นว่า บนพื้นผิวของสังคมเช่นนี้ มนุษย์ทุกคน ไม่ว่าจะมีเพศใด (หรือไม่มีเพศ) ล้วนถูกเฆี่ยนตีให้ต้องดำเนินตามระเบียบคู่เพศตรงข้ามในโลกของผู้ชาย และตราบเท่าที่ยังไม่ได้รับคำอนุญาต การเป็นหญิง ตลอดถึงการเป็นอื่น ต่างต้องถูกเก็บ กด และซ่อน ไว้ให้พ้นจากสาธารณชน ผู้พร้อมจับผู้มีเพศวิถีผิดแปลกไปเผาให้มอดไหม้อยู่เสมอ ชัดเจนที่สุดผ่านคำแบบเหยียดหยามที่ใช้เรียกผู้ที่ไม่ได้ปรารถนาต่อเพศตรงข้าม (Heterosexual) ว่า ‘faggot’ ซึ่งหมายถึง ไม้แห้งที่มีไว้เผาเป็นฟืน
ชะตากรรมของการมีเพศวิถีผิดแปลกจากระเบียบคู่เพศตรงข้าม ถูกทำให้เป็นบาปกรรมจากขุมนรก บาปอันจำเป็นต้องปกปิดไม่ให้เล็ดลอดออกมาปะทะสายตาอันสอดรู้ของบรรดาพลเมืองดี ผู้พร้อมแปลงกายตนเป็นตำรวจตรวจจับศีลธรรม เพศวิถีที่ถูกทำให้ผิดแปลกจึงเป็นดั่งรอยสักที่มักใช้บ่งบอกสถานะผิดศีลธรรมอันดีของบรรดายากูซ่าญี่ปุ่น
…
Heated like I’m underworld
Hide my tattoos in Shibuya
Police think I’m of the underworld
โอเชียนจึงเป็นผู้ยืนอยู่ ‘ระหว่างสอง’ (in-between) ไม่ว่าจะระหว่างสองเพศของคนรักและตนเอง หรือระหว่างสองโลก ที่ด้านหนึ่งเป็นโลกบนดินซึ่งสามารถทำธุรกรรมได้อย่างเปิดเผยผ่านบัตรเครดิต (แต่ก็ถูกระงับไปแล้ว) และอีกด้านหนึ่ง เป็นโลกใต้ดินที่ทุกอย่างใช้จ่ายเป็นเงินสดเท่านั้น (หากจะกล่าวให้เข้ากับบริบทมากขึ้น ก็ต้องนับรวม ‘หน่วยมูลค่า’ ที่ไม่สามารถติดตามเส้นทางการเงินได้)
They banned my Visa
My Amex and Mastercards
I got new money
And it’s all cash
เขาเห็นทั้งข้อมูล/ความรู้ที่ปรากฏอยู่ในที่แจ้งและความลับที่ซ่อนตัวอยู่ในที่มืด เห็นด้านตรงข้ามของอะไรหลายอย่างที่เป็นขั้วคู่ของกันและกัน เหมือนกับตัวอักษร C ไขว้บนโลโก้แบรนด์ Chanel
I see both sides like Chanel
See on both sides like Chanel
หลายต่อหลายโอกาส ตัวตนที่หลบซ่อนอยู่ภายในก็ร้อนรุ่มราวกับเป็นนรกที่อยู่ภายในใจ (ไม่ว่าสวรรค์จะอยู่ที่อกหรือไม่ก็ตาม) การนำตัวตนภายในออกมาแสดง (coming out) จึงไม่ต่างอะไรกับการเผยนรกของตนเองให้ผู้อื่นเห็น ความลับจึงเป็นเรื่องอันตรายที่ดำเนินไปพร้อมกับความเสี่ยงซึ่งอาจนำพาความวิบัติมาสู่ทั้งเจ้าของความลับ ผู้เผยความลับ และผู้รับความลับ กระทั่งตัวความลับเองก็เสี่ยงที่จะสูญเสียสารัตถะของความลับไป เพราะเมื่อความลับกลายเป็นเรื่องเปิดเผย แทนที่จะเป็นเรื่องปกปิด มันก็ไม่ใช่ความลับอีกต่อไป สถานะของความลับเป็นเรื่องคอขาดบาดตายที่ผู้อยู่ในเครือข่ายของความลับจำเป็นต้องช่วยกันปกปิด เหมือนกับที่สายลับสองหน้า (ที่ว่ากันว่าเป็นไบเซ็กชวล) อย่าง ‘โคโค่ ชาเนล’ (Coco Chanel) จำเป็นต้องได้รับการช่วยเหลือจาก วินส์ตัน เชอร์ชิล (Winston Churchill) ให้พ้นจากการถูกดำเนินคดีสอบสวน ในฐานความผิดที่ทำงานให้นาซี เพราะเธออาจเปิดเผยข้อมูลความมั่นคง อย่างการที่ผู้นำระดับสูงหรือกระทั่งราชวงศ์ในอังกฤษ (เช่น Edward VIII) เป็นผู้สนับสนุนนาซีได้ ในแง่นี้ การมีสองหน้าและเห็นสองด้านทั้งในทางการเมืองและทางเพศของ โคโค่ ชาเนล จึงยังเป็นไปตามเสียงที่พ้องกันระหว่าง C กับ See ออกมาเป็น “C both sides like [Coco] Chanel” ในท่อนนี้
แต่ความลับจะถูกเก็บซ่อนมิดชิดได้มากเพียงใด? เพราะอย่างน้อยที่สุดความลับก็ส่งผลกำกับตัวตนและการกระทำของผู้ถือครองความลับนั้น จากการที่ผู้ถือครองต้องควบคุมตนเองอยู่ตลอดเวลาในการเก็บความลับ เช่น ต้องเลือกอยู่ตลอดเวลาว่าจะพูดหรือไม่พูดความลับ ตามนัยนี้ พฤติกรรมของผู้ถือครองความลับจึงถูกครอบงำจากความลับนั้นไปในตัว
การอยู่ตรงกลางระหว่างการเก็บซ่อนและการเปิดเผยของโอเชียน มีผลให้ตัวตนของเขายืน ‘อยู่ระหว่างสอง’ เป็นตัวตนที่อยู่ตรงกลางระหว่างอักษรตัว V สองตัว ซึ่งประกอบเข้ากันกลายเป็น W
V both sides of the 12
เมื่อรวม V สองด้านก็จะได้ผลลัพธ์เป็นตัว W [ VV = W ] W ของ 12 ที่โอเชียนหมายถึงคือ W12 engine เครื่องยนต์ตัวท็อปของแบรนด์รถยนต์ Volkswagen ที่มี 12 กระบอกสูบเรียงกัน 3 แถว เป็นรูปทรงตัว W ทั้งนี้เป็นที่รู้กันว่าโอเชียนเป็นคนบ้ารถพันธุ์แท้ อัลบั้มแรกของเขาอย่าง Nostalgia, Ultra (2011) ก็ใช้ BMW M3 สีส้มสว่าง รถในฝันของเขามาเป็นภาพปกอัลบั้ม
รถยนต์ในสำนึกของอเมริกันเป็นการแสดงออกถึงตัวตน เห็นได้ชัดจากคำว่า ‘automobile’ อันเกิดจากการประกอบกันระหว่างคำว่า autos ที่แปลว่า ตัวตนหรือ อัตตา (self) กับ mobile แปลว่า การเคลื่อนที่ หรือ mobilis แปลว่า เคลื่อนที่ได้ ดังนั้น automobile หรือรถยนต์ จึงเป็นอัตตาที่เคลื่อนที่ได้ การที่โอเชียนเลือกใช้ตัว W ซึ่งเกิดจากตัว V สองตัว ย่อมหมายถึง ตัวตนที่ประกอบขึ้นจากสอง กล่าวคือ โอเชียนเป็นหนึ่งคน ที่เกิดขึ้นระหว่างการรวมกันของสองสิ่ง ตัวตนของเขาถูกประกอบสร้างขึ้น ‘ระหว่างสอง’
ตัวตนนับเป็นสิ่งสำคัญมากในโลกตะวันตก (ภายใต้การครอบงำของคริสต์ศาสนา) การไม่สามารถแสดงตัวตนออกมาได้จึงเป็นปัญหาที่กัดกินตัวตน ทั้งนี้ ความยิ่งใหญ่ในตัวตนของโอเชียนเองก็ถูกประกาศชัดตั้งแต่เวิร์สแรก
How you lookin’ up to me and talkin’ down? (Yeah)
Can’t you see I am the big man? (Big man)
God level, I am the I am (Woah)
ความคิดเรื่องสองหรือระหว่างสองในเพลง Chanel นี้ ยังไปไกลถึงขั้นทำเพลงเวอร์ชั่นที่ 2 ขึ้นมา โดยเป็นการร่วมงานกับ A$AP Rocky เพื่อนศิลปินชื่อดังของเขา โดยหากเปรียบให้ Chanel เวอร์ชั่นปกติเป็นด้านที่มีความนุ่มนวล Chanel เวอร์ชั่นที่ได้ A$AP Rocky เข้ามาร่วมร้องด้วยก็นับเป็นด้านที่มี ‘ความเป็นชาย’ (ในทำนองเดียวกับ ‘fight stories to tell’) สูงกว่ามาก
Was such a good guy to Chanel
‘Til she caught me sleeping with Charel
สำหรับท่อนนี้นับเป็นอีกหนึ่ง ‘Chanel’ ที่อยู่ในเพลง เพราะ A$AP Rocky ออกมาสารภาพว่าเคยนอกใจ ‘Chanel Iman’ อดีตแฟนสาวดีกรีนางแบบของตน และหากให้ความภาคภูมิใจในการเป็น ‘เสือผู้หญิง’ เป็นมาตรฐานของการวัดความเป็นชาย (อย่างที่ครั้งหนึ่ง Jay-Z ก็เคยแสดงออกเช่นนั้น) ท่อนของ A$AP Rocky ก็นับเป็นการแสดงออกด้านความเป็นชายโดยแท้
ทั้งหมดนี้คือความคิดเกี่ยวกับสองด้านอันรุ่มรวยที่บรรจุไว้ในเพลง Chanel เป็นความสวยงามของสองหรือ bi ที่ไหลลื่นอยู่ระหว่างสองด้าน สลับไปมาระหว่างด้านบน ด้านล่าง ด้านในด้านนอก และสองด้านซ้ายขวา ‘Like a Chanel’
อ้างอิง
Author
