มิตติ ติยะไพรัช: เชียงราย ยูไนเต็ด ตัวตน ผู้คน และการเมือง

“ดั่งฝันเลยนะครับ”

มิตติ ติยะไพรัช (30 ตุลาคม 2562)

เพียง 4 วันหลังจากคว้าแชมป์ไทยลีก 2019 อย่างยิ่งใหญ่ ‘ฮั่น’ มิตติ ติยะไพรัช ย่ำเท้าบนผืนหญ้าสนามฟุตบอลสิงห์ สเตเดียม รังเหย้าของขุนพล ‘กว่างโซ้งมหาภัย’ ที่กำลังปรับปรุงโดยใช้วิธีการเจาะ coring ลงบนสนาม ที่มิตติบอกว่า “เพื่อให้หญ้าได้สูดอากาศหายใจ” และรอการหว่านทรายเพื่อรักษาระดับพื้นผิวสนามและความสมบูรณ์ของดินต่อไป หลังจากสนามแห่งนี้ต้องกรำศึกสังเวียนลีกสูงสุดของประเทศตลอดฤดูกาล 2019 

มิตติ ติยะไพรัช ผู้ก่อตั้งและที่ปรึกษาสโมสร สิงห์ เชียงราย ยูไนเต็ด เพิ่งนำสโมสรท้องถิ่นจากจังหวัดเหนือสุดของสยามคว้าแชมป์การแข่งขันฟุตบอล โตโยต้า ไทยลีก ประจำปี 2019 หลังจากบุกไปชนะสุพรรณบุรี เอฟซี ถึงถิ่น ขณะที่ ‘พยัคฆ์ล้านนา’ เชียงใหม่ เอฟซี เปิดสนามสมโภช 700 ปี ตีเสมอ ‘ปราสาทสายฟ้า’ บุรีรัมย์ ยูไนเต็ด ได้ในช่วงนาทีสุดท้าย นั่นทำให้แต้มของเชียงราย ยูไนเต็ด และ บุรีรัมย์ ยูไนเต็ด เท่ากัน

ด้วยเหตุนี้ เงื่อนไขชี้ขาดที่ทำให้บุรีรัมย์ไม่สามารถพาถ้วยกลับไปฉลองที่สนามช้างอารีนาได้ คือ ‘กฎเฮดทูเฮด’ (คือการนำผลการแข่งขัน 2 นัดเหย้า-เยือน ระหว่างสองทีมที่มีแต้มเท่ากันมาวัด) ซึ่งเชียงรายเหนือกว่าบุรีรัมย์ เท่านั้นก็เพียงพอแล้วที่จะทำให้ ‘กว่างโซ้งมหาภัย’ ชูถ้วยแชมป์ที่สุพรรณบุรี และนำกลับมาเตรียมฉลองที่เมืองพ่อขุนพญาเม็งราย

แน่นอน ‘ฝัน’ ที่มิตติพูดถึง คงไม่มีเรื่องไหนเป็นวาระสำคัญเท่ากับเรื่องนี้ บทบาทหัวเรือใหญ่ที่พาเชียงราย ยูไนเต็ดคว้ามาแล้วทุกถ้วยตลอด 11 ปี ของการก่อตั้งสโมสร มิตติเปิดใจกับ WAY อย่างไม่อ้อมค้อม ทั้งเรื่องราวลึกๆ ของเชียงราย ยูไนเต็ด มุมมองต่อวงการฟุตบอลไทย และไม่พลาดที่จะเผยทัศนะทางการเมืองกับเราอย่างตรงไปตรงมา

ไม่ต้องรอเสียงนกหวีดจากกรรมการ เราสามารถเขี่ยลูกสนทนากับ ฮั่น-มิตติ ติยะไพรัช ได้ตั้งแต่นาทีนี้เป็นต้นไป

ไทยลีกปีนี้สู้กันสนุกตั้งแต่นัดแรกจนนาทีสุดท้ายของฤดูกาล

ผมคิดว่าปีนี้เป็นปีที่หลายทีมกำลังปรับตัว เพราะไทยลีก 2019 ได้เปลี่ยนจากการใช้ระบบ 18 ทีม มาเป็น 16 ทีม แล้วทุกทีมก็ culture shock หมด ดังนั้นเราจะเห็นว่าจากต้นฤดูกาลจนถึงกลางฤดูกาล มันจะมีเฉพาะทีมที่อยู่ท้ายกับอยู่หัวตาราง ทีมเหล่านี้จะใส่กันเต็มที่ ไม่มีใครอ่อนให้ใคร เพราะทุกคนก็จะกังวลตลอดว่า เฮ้ย! ขนาดอยู่ที่ 6, 7, 8 เตะกันมาจนถึงนัดที่ 24-25 แล้ว ยังลุ้นกันอยู่เลยว่าจะรอดไหม

เจ้าของทีมคิดแบบนี้ทุกคน ทุกคนเลยปลุกใจนักฟุตบอลใส่กันเต็มที่ ส่วนตอนจบ เราคิดว่าบังเอิญปีนี้บุรีรัมย์ขายนักฟุตบอลที่ดีที่สุดของเขาออกไปด้วย มันเลยส่งผลต่อการยืนระยะของเขา

กองหน้าที่เขาต้องการมันคือ ต้องเป็นมาตรฐานดิโอโก (ดิโอโก หลุยส์ ซานโต-อดีตผู้เล่นของบุรีรัมย์ ยูไนเต็ด ปัจจุบันย้ายไปยะโฮร์ ดารุล ต๊ะซิม ในลีกมาเลเซีย) เพราะฉะนั้น ไม่ว่าจะเป็นผู้เล่นอย่าง เปรโดร จูเนียร์ (อดีตผู้เล่นของบุรีรัมย์ ยูไนเต็ด) ตอนต้นฤดูกาล ซึ่งกำลังจะปรับตัวได้ หรือคนอื่นๆ อาจจะยังดีไม่พอสำหรับเจ้าของทีม จริงๆ ผมคิดว่าถ้าเปรโดรยังอยู่ก็ยังน่ากลัวมากพอสมควร

การเสริมทัพแต่ละทีมก็นับว่าน่าสนใจตั้งแต่เปิดฤดูกาล 2019 

ปี 2019 ทีมที่เสริมทัพได้น่าสนใจที่สุดสำหรับผมคือ แบงค็อก ยูไนเต็ด ทั้ง พีระพัฒน์ โน๊ตชัยยา, ทริสตอง โด หรือตัวนักเตะต่างชาติคนอื่นๆ และยังได้ข่าวมาว่าแบงค็อกฯ กำลังสนใจ วิลเลียม เอ็นริเก (กองหน้าสัญชาติบราซิลของเชียงราย ยูไนเต็ด) ก็ต้องดูต่อไป ส่วนสโมสรท่าเรือ เอฟซี พวกเขาเสริมมาหนักในฤดูกาล 2018 ทั้ง เควิน ดีรมรัมย์, นูรูล ศรียานเก็ม, บดินทร์ ผาลา

ส่วนบุรีรัมย์ แน่นอนศักยภาพเป็นทีมระดับแชมป์อยู่แล้ว ลงตัวอยู่แล้ว เพราะเด็กเขาเล่นกันมานาน มันก็อยู่ที่ว่านักเตะต่างชาตินั่นแหละจะมาสร้างความแตกต่างให้ทีมได้หรือเปล่า ซึ่งก็ต้องยอมรับว่า นักเตะต่างชาติของเขาอาจจะไม่ดีมาก แต่ก็ยังสามารถยืนระยะได้ขนาดนี้

ตอนเปิดฤดูกาลดูเหมือนการเสริมทัพของเชียงรายจะมีคำถามพอสมควร โดยเฉพาะการขายนักเตะต่างชาติไป คนก็สงสัยว่าจะมาทดแทนนักเตะที่ performance ดี แต่ถูกขายออกไปได้อย่างไร 

ไม่มีอะไรมากครับ ผมคิดว่าทีมของเราต้องการกองหน้าที่เก็บบอลได้ เพราะว่านักเตะสัญชาติไทยของเรา เป็นกองกลางที่มีพรสวรรค์สูงอยู่หลายคนอยู่แล้ว ที่ผ่านมา เคลตัน ซิลวา, มาเชน่า หรือ บายรัมย์ ก็ไม่สามารถทำได้อย่างที่เราต้องการ ซึ่งมันรวมถึงการเพรสซิ่งด้วย ช่วงนั้นผมคุยกับกาม่า (อาเลชังดรี โตเรย์รา ดา กามา-โค้ชชาวบราซิล อดีตเฮดโค้ชทีมเชียงราย ยูไนเต็ด) ซึ่งกาม่าก็ให้ผมตัดสินใจ ผมก็เลยเอาแบบนี้ เปลี่ยนนักเตะต่างชาติ เนื่องจากผมก็เป็นคนหนึ่งที่ตื่นเช้าๆ มาดูบอลลีกของบราซิล แล้วก็มาเจอบิล (โรซีมาร์ อามังซียู-กองหน้าตัวหลักของเชียงราย ยูไนเต็ด)

‘บิล’ นี่ถือเป็นระดับท็อปของบราซิลด้วย คือในช่วงก่อนหน้าปี 2017 เขาเป็นกองหน้าของสโมสร อเมริกา มิเนโร ทีมในลีกบราซิล พาทีมขึ้นชั้นนะ แต่ตอนแรกผมยังไม่ได้มองเขานะ ผมมองคู่กองหน้าเขามากกว่า แต่บิลกลับโชว์ฟอร์มได้ดี ผมจึงหันมาสนใจเขา และเริ่มติดต่อไป เพียงแต่ว่าตอนนั้นเขาอาจจะเรียกค่าเหนื่อยสูง เราก็เลยไม่ได้เขามาตั้งแต่แรก

หลังจากนั้นบิลจึงไปเล่นที่ราชบุรี เอฟซี จนเมื่อไม่ปังกับราชบุรี แต่เรายังเห็นศักยภาพเขาอยู่ เราจึงดึงเขามา ประกอบกับราชบุรีก็อยากปล่อยด้วย ฟุตบอลมันก็มีแค่นี้แหละครับ ถ้ามันเป็นของเรา มันก็เป็นของเรา ถ้าเขาจะเกิดมาเพื่ออยู่กับเชียงรายก็อยู่กับเชียงราย

เป็นโชคชะตานะครับ! (กล่าวเสริม)

ส่วน วิลเลียม เอนริเก ตอนแรกเราก็ไม่เชื่อว่า นักฟุตบอลระดับนี้จะมีค่าตัวอยู่ที่ 5,000 ยูเอสดอลลาร์ ซึ่งถ้าเทียบกับทีมอื่นๆ ในไทยลีกแล้ว มันคือค่าเหนื่อยนักเตะต่างชาติในระดับเกรด C หรืออาจจะอยู่แค่ระดับ T2 (ไทยลีก 2)

เนื่องจากผมเป็นคนทำทีมฟุตบอลที่ไม่ได้ดูราคาเป็นหลัก คนอื่นอาจจะมองนักฟุตบอลคนนั้นว่าเก่ง แต่ผมมีความเชื่อมั่นว่าทุกคนมีคุณภาพในตัว ทุกคนมีความสามารถ ถ้าเขามีโปรไฟล์ที่ดี เคยอยู่อคาเดมีที่ดี เคยลงแข่งขันในระดับท็อปมาแล้ว และเอนริเกก็เคยเล่นในระดับ เซเรียอา (Serie A-ลีกสูงสุดของประเทศอิตาลี) แต่ว่าการที่เขาออกไปเล่นให้ทีมในต่างประเทศ แล้วทำให้เขาเจ็บ ก็อาจจะมีส่วนทำให้ค่าเหนื่อยของเขาลดลง นี่คือสิ่งที่เกิดขึ้นโดยทั่วไปของนักฟุตบอล

เคยเจอย้อมแมวบ้างไหม

มีครับ มี สุดท้ายมันเป็นเรื่องของประสบการณ์ที่เราสั่งสมพอ 

มองกลับไป 11 ปีก่อน ตอนก่อตั้งสโมสรตอนนั้นคิดจะทำฟุตบอล จุดเริ่มต้นมาจากอะไร

ตอนนั้นผมคิดแค่ว่า ไม่อยากไปทำงานข้าราชการ หรือพนักงานออฟฟิศ ธนาคาร ตลาดหลักทรัพย์ หรือแบงก์ชาติ ตามสายงานที่ผมจบมา (มิตติจบการศึกษาทางเศรษฐศาสตร์ ทั้งระดับปริญญาตรีและโทจากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย) เรารู้สึกว่ามันน่าเบื่อ ผมไม่ชอบงานนั่งโต๊ะ ผมอยากจะทำอะไรที่มันทำแล้วมีประโยชน์กับครอบครัวด้วย จึงมาลงเอยที่เรื่องฟุตบอลเพราะเราก็ชอบเป็นทุนเดิม

ก็คิดมาตลอดว่า ถ้าจังหวัดเรามีทีมกีฬาสักทีมหนึ่งได้ มันน่าจะเป็นแหล่งรวมใจได้ เพราะเชียงรายไม่มีอะไรเลย เซ็นทรัลก็ยังไม่มี เพราะฉะนั้นกิจกรรมอะไรต่างๆ ก่อนจะมีห้าง ก็จะแบบบ้านๆ เลย อาจจะไปเที่ยว ‘พัทยาน้อย’ บ้าง มันคือริมน้ำกก เป็นหาดทราย หรืออาจจะไปเที่ยวน้ำตกบ้าง บนดอยบ้าง อันนี้ก็คือวิถีชีวิตคนเชียงรายสมัยก่อน

คิดในแง่ธุรกิจ ทำไมต้องเป็นฟุตบอล ทั้งๆ ที่ลงทุนสูง ซึ่งในกรณีของไทยผลกำไรอาจจะไม่อู้ฟู่ 

เพราะเราชอบไงครับ ถ้าเราจะทำแบบโมเดลฝรั่ง ผมคิดว่าลีกไทยในอนาคตก็อาจจะเป็นไปได้ แต่ปัจจุบันหลายทีมยังมีเจ้าของที่มี passion คำว่าเจ้าของที่มี passion คือ อยากจะเป็นแชมป์อย่างเดียว วันหนึ่งเจ้าของเหล่านี้ล้มหายตายจากไป วันหนึ่งมันก็ต้องเข้าสู่ระบบริษัทแบบต่างประเทศแน่นอน มันจะเป็นเจนเนอเรชั่นสู่เจนเนอเรชั่นแล้ว

มันจะไม่มีภาพที่ลูกเศรษฐีเข้ามาทำ หรือเป็นเศรษฐีแล้วมาทำฟุตบอล ในเจนเนอเรชั่นต่อไปผมคิดว่าเป็นแบบนั้น ถึงจะทำด้วยใจ แต่ต่อไปด้วยการบริหาร ประสบการณ์ มันอาจจะไม่มากพอเท่ากับรุ่น First Generation 

ฟุตบอลอังกฤษมันก็เริ่มจากตรงนี้แหละ อย่างแรกคนมีเงินเข้ามาทำทีมฟุตบอลแล้วดึงคนเก่งๆ เข้ามา แต่ในอนาคต พอ supply หรือนักฟุตบอลมันมีเยอะขึ้น ต่อจากนี้ไปทางเลือกเยอะขึ้น supply เยอะ demand หรือราคา หรือเงินเดือนของนักฟุตบอลก็จะต่ำลงมา นักฟุตบอลที่เก่ง ก็จะได้ไปอยู่ที่ทีมเก่ง คนที่ฝีเท้าระดับค่าเฉลี่ยก็จะอยู่ที่ทีมกลางๆ มันก็ขึ้นอยู่กับว่าเราวางตำแหน่งแห่งที่ของสโมสรเราไว้ยังไงด้วยเช่นกัน 

เรื่องนี้ทำให้ผมคิดถึงสโมสรในอังกฤษอย่างอาร์เซนอล เขาก็ปั้นนักฟุตบอลขึ้นมา แล้วก็ขาย หรืออย่างเซาแธมป์ตัน ก็เป็นโมเดลที่ดี ขายแล้วปั้น ขายแล้วปั้น แต่ในส่วนของผมเองถือว่า ทำทีมฟุตบอลแล้วจะต้องไม่เข้าเนื้อตัวเอง อย่างน้อยมันก็เป็นความสุขของเรา มีผลผลิตที่ดีด้วย ทำแล้วเราก็ไม่ขาดทุนด้วย แค่นี้ผมก็มีความสุขแล้ว

ตอนตั้งสโมสร เป้าหมายคือแชมป์ไทยลีกเลยไหม          

ตอนนั้นไม่กล้าคิดอะไรเลยครับ เพราะว่าในเวลานั้นโครงสร้างฟุตบอลไทย ไม่ใช่อย่างที่เราเห็นในวันนี้ นักฟุตบอลยังไม่มีวินัยขนาดนี้ มันก็เป็นฝันลมๆ แล้งๆ แต่ตอนนั้นเวลาสื่อถามเรา เราก็ต้องพูดว่าจะเป็นแชมป์เพื่อให้มีเป้าหมายใช่ไหม

ตอนนั้นผมก็ยังไม่กล้าคิดขนาดนั้น แต่เราก็ต้องพูดว่าเรามีความฝันที่อยากจะเป็นแชมป์อยู่แล้ว ถามว่าเรามีโอกาสไหมในเวลานั้น ไม่คิดว่าจะทำได้จริงๆ

อย่างหนึ่งที่ผมอยากจะบอกคือ เรื่องราวในชีวิตตลอด 10 ปีที่ผ่านมา ผมค่อนข้างมีโชคด้วย คือนอกจากที่เราตั้งใจทำทีมฟุตบอลให้ดีอยู่แล้ว บางครั้งจังหวะที่เรามีปัญหา มันก็มีคนมาช่วย บางครั้งฟุตบอลก็นำพาให้เราไปเจอคนดีๆ คนที่มี passion มีความตั้งใจเหมือนกัน ก็มาร่วมกัน ก็ต้องบอกว่ามีดวงด้วยที่เข้ามาทำตรงนี้ 

ทราบว่ามีช่วงที่ไปสมัครทหารระหว่างทำทีมฟุตบอล ตอนนั้นต้องทิ้งฟุตบอลไปชั่วคราวเลยไหม

เนื่องจากผมอยากจะลงการเมือง ดังนั้นเราก็ต้องเตรียมความพร้อมทุกด้าน อายุผมก็ประมาณ 25-26 บังเอิญเราไปเรียนไฮสคูลที่เมืองนอก ก็เลยไม่ได้เรียนหลักสูตร รด. ก็เลยมาดูว่าถ้าเราไปเกณฑ์เราก็อยู่แค่ 6 เดือน เราก็ไปเลย ผลัดหนึ่งเดือนเมษายน ขณะเดียวกันทีมฟุตบอลก็ยังดำเนินไป เราก็คิดว่าจะเอาเวลา 6 เดือนไปเตรียมทีมในรูปแบบอื่น เพราะฤดูกาลนั้น สำหรับเชียงราย ยูไนเต็ด ถือเป็นฤดูกาลที่ไม่ค่อยได้ลุ้นอะไร น่าจะปี 2013  

นักวิเคราะห์หลายคนมองว่า เชียงราย ยูไนเต็ด สามารถเรียกความฟิตและฟอร์มที่ดีจากนักเตะที่กำลังร่วงโรยได้หลายคน 

เรายอมรับว่าอาจจะมีนักเตะหลายคนที่มีประวัติที่ไม่ดี มีหลายทีมปฏิเสธพวกเขา อย่างแรกเราต้องเข้าใจว่าเด็กบางคนอาจจะไม่ชอบอยู่ในกรอบ วิธีที่ผมใช้คือคุยเพื่อปรับความเข้าใจ และผมเชื่อมั่นในศักยภาพของคน เพราะฉะนั้นสิ่งที่เราพูดคือเราตั้งใจให้ฝึกฝนให้เขาเป็นผู้ใหญ่ขึ้น ถ้าเขาทำตัวเหมือนเดิมผมคงช่วยอะไรไม่ได้ ก็ต้องปล่อยไป แต่ถ้าคุณอยากทำชีวิตให้ดีขึ้น อยากจะ last long อยากมีเงินเก็บ อยากมีลูกมีเมียแล้ว ผมก็พร้อมสนับสนุน ไม่ใช่แค่ตอนเตะฟุตบอลนะ แต่ว่าถ้าคุณอยากจะเป็นสตาฟโค้ช หรืออยากเป็นเฮดโค้ช ผมก็ดันคุณได้ ถ้าพฤติกรรมคุณดี แต่ต้องคุยรายละเอียดเยอะ ที่สำคัญผมมีเวลาคุยกับพวกเขาด้วย 

แต่ก็มีช่วงเวลาที่คุณไม่มีเวลาด้วย 

ช่วงไปทำการเมืองใช่ไหมครับ! (มิตติแทรกบท) แป๊บเดียวเอง ตอนนั้นฟุตบอลจบฤดูกาลไปแล้ว ผมรับคำเชิญไปเป็นเลขาธิการพรรคไทยรักษาชาติ 

ตอนนั้นต้องการตั้งใจทำงานการเมืองเต็มตัว? 

ชัวร์! ด้วยความมั่นใจเลย ตอนนั้นคิดว่าถึงเวลาที่เราจะต้องมีอิสระบางอย่างเพื่อเติมเต็มความฝันอีกอย่างของเรา ในเวลาเดียวกันเชียงรายก็ทำดีที่สุดด้วยการคว้า 3 แชมป์ไปแล้วภายในปีเดียว คิดว่าทำฟุตบอลมาดีแล้ว  เราก็คิดว่าน่าจะพอแล้ว

แต่ใช้เวลาคิดเพื่อตัดสินใจอยู่นานนะ และถึงแม้ว่าเราจะเป็นประธานอยู่เราก็ลงการเมืองได้นะ แต่ก็คิดอีกอย่างว่าอยากให้น้อง (ปวิศรัฐฐ์ ติยะไพรัช-ประธานสโมสรเชียงราย ยูไนเต็ด) ได้มีเวทีและโอกาสในการทำงานด้วย ส่วนตัวผมเองค่อนข้างใช้เวลาพอสมควร ในการสลัดความรู้สึก จากการที่เราเป็นประธานสโมสรได้ และก็สละตำแหน่ง เราเข้าใจเลยว่าคนที่มันเสพติดอำนาจ เวลาจะลงจากอำนาจมันทำใจลำบากเหมือนกันนะ

แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก่อนจะไปก็บรีฟงานกับโค้ช ว่าเมื่อผมออกไปแล้ว โค้ชจะต้องทำอะไรบ้าง แต่โค้ชยังต้องส่งรายงานให้ดูนะว่า สัปดาห์นี้จะซ้อมอะไร จะเล่นอย่างไร จะพัฒนาผู้เล่นไปยังไง

ถามจริงๆ เป็นประธานสโมสรนี่ต้องล้วงลูกขนาดไหน 

ก็… (นิ่งคิด) โค้ชต้องมาถามผมก่อนว่า สัปดาห์นี้ จะจัดตัวแบบนี้ถูกไหม ผมมีแนวคิดแบบไหน โค้ชต้องเอาไปสังเคราะห์ คือผมทำงานในลักษณะที่มันไม่ใช่แบบประธานสโมสรทั่วไป คล้ายๆ ผมเป็นผู้จัดการทีม นี่ก็พูดกันตรงๆ ทำตามประธานสโมสรบอก แม้คุณแพ้ 10 นัด คุณยังไม่โดนไล่ออกเลย แต่ถ้าเอาตามความเห็นเราทั้งหมดโดยไม่มีไอเดียใหม่ๆ เลยนี่ก็ต้องเปลี่ยนเหมือนกัน

พูดถึง ไอลตัน ซิลวา โค้ชปัจจุบันมาคุมเชียงรายฤดูกาลเดียวก็ได้แชมป์เลย 

พูดตรงๆ ผมไม่รู้จักเขาเลยนะ แต่เป็นบอร์จีส (โจเซ อัลเวส บอร์จีส-อดีตโค้ชชาวบราซิลของเชียงราย) ที่เลือกเขามา เมื่อบอร์จีสออก ผมก็เลยไปถามไอลตันว่า “You want to work as a head coach?” เขาก็ตอบตกลง สตาฟส่วนใหญ่ก็ยังคงเดิม แต่ก็ให้เขาเลือกผู้ช่วยมาคนหนึ่ง

ถ้าเช่นนั้นแล้วปรัชญาฟุตบอลของคุณคืออะไร  

ทำทุกอย่างได้เพื่อชัยชนะ ไม่เน้นสไตล์ ไม่เน้นแผนการ ยังไงก็ได้เพื่อให้ได้ชัยชนะ จะเล่น 3-4-3 ก็ได้ 3-5-2 ก็ได้ 4-4-2 ก็ได้ แต่นักฟุตบอลทุกคนจะต้องเข้าใจเกม ต้องเพรสซิ่ง (การบีบพื้นที่คู่ต่อสู้) ให้ถูกตัว และการขึ้นเกมรุกทุกคนต้องเข้าใจ ไม่มีแผนตายตัวเลย

จะเห็นได้ว่า 10 เกมสุดท้ายของฤดูกาล ไม่มีแล้วที่ผมจะจัดทีมแบบเดิม ผมบอกโค้ชว่า “เรามาเพื่อพิชิตคู่แข่ง ไม่ใช่ให้คู่แข่งมาพิชิตเรา” แบบนี้ผมชอบนะ โค้ชจะเริ่มคิดและอธิบายว่าทำไมต้องเล่นแผนนี้ นักเตะขึ้นบอลแบบนี้ ก็เลยเล่นแผนนี้เพื่อปิดตรงนี้ เล่นเพรสซิ่งให้ครบตรงนี้ มันเลยทำให้สร้างสรรค์มาก แล้วนักฟุตบอลก็สนุกด้วยนะ ได้พัฒนาตัวเอง แต่ละคนได้เล่นในตำแหน่งที่หลากหลายมากขึ้น และนั่นเป็นที่มาของการได้ติดทีมชาติ

พูดถึงทีมชาติไทย เอกนิษฐ์ ปัญญา ดาวรุ่งที่ร้อนแรงของไทยในเวลานี้มาสวมเสื้อกว่างโซ้งได้อย่างไร 

เขามาจากอำเภอพญาเม็งราย เป็นแฟนเชียงรายตั้งแต่อายุ 9-10 ขวบ ตอนนั้นครอบครัวขายก๋วยเตี๋ยว ตอนนี้อายุ 20 ปีแล้ว ซื้อบ้านให้พ่อแม่ด้วย 

เขามาคัดตัวแล้วก็เข้าอคาเดมี ซึ่งผมใช้โค้ชชาวฮอลแลนด์ (โรนัลด์ ไครบิค) มาเป็นตัวชู แล้วให้เขาวางแผน เด็กเลยเฮโลจากทั่วประเทศเยอะ ในช่วงต้นๆ เราจึงได้เด็กเก่งๆ มาด้วย รวมถึงเอกนิษฐ์

สำหรับเอกนิษฐ์ ตอนนี้ก็มีข้อเสนอมาจากทีมฟุตบอลของญี่ปุ่น แต่ว่าอยู่ในระดับ J2 (ลีกรองของญี่ปุ่น) เป็นสัญญายืมตัว แต่ผมคิดว่า J2 ไม่ใช่เลเวลของเขาแล้วแหละ ไปแล้วอาจจะเสียเวลา ถ้าไปแล้วไม่ได้เล่นด้วยยิ่งเสียเวลา เพราะวัยนี้ต้องเล่นทุกเกม ซึ่งทีมชาติและสโมสรและตัวนักเตะก็วิน

เวลาเห็นเขาผมเห็นคนแถวบ้านเขาด้วย ผมจะบอกให้นะ อำเภอพญาเม็งราย อำเภอขุนตาล ผู้คนย่านนั้นเขาชอบฟุตบอลจริงๆ แล้วผมไปทอดกฐิน มันเหมือนผมได้ไปเจอกับชาวบ้าน

เชื่อไหมครับว่าชาวบ้านแถวนั้นมีแต่คนถือตั๋วปีนะ (ตั๋วเข้าชมฟุตบอลที่สนามในราคารายปี) คนในเมืองกลับเป็นคนที่ไม่ได้ถือตั๋วปี เพราะอะไร เพราะเขาอยู่ไกล เขาประเมินว่า ถ้าไม่จองไว้ จะทำให้พอเดินทางมานัดสำคัญแล้วจะไม่มีบัตรเข้าชมเกม

คนเชียงรายตื่นตัวเรื่องฟุตบอลไหม

ช่วงนี้ตื่นตัวนะ แต่ก่อนหน้านี้ซบเซาไปพอสมควร อาจจะเป็นเพราะเราได้แชมป์มาหมดแล้ว หรืออาจจะเพราะนักเตะต่างชาติที่ได้รับความนิยมที่แฟนบอลชื่นชอบ ผมก็ปล่อยออกไป เพราะบางทีนักเตะก็เรียกค่าเหนื่อยแพงเกิน ตอนนี้กลายเป็นว่าเป็นเรื่องธรรมดาของคนเชียงราย เมื่อก่อนคนเชียงรายด่าผม ด่าว่าปล่อยไปทำไม

ผมมักจะถูกด่าก่อนเสมอ ก่อนที่สุดท้ายผลมันจะออกมาสู่แฟนคลับ เราทำงานเป็นเอนเตอร์เทนเนอร์ เราอยู่หน้าฉาก เราต้องห้ามตอบโต้กับแฟนคลับ ไม่ว่าจะเป็นทีมฝั่งตรงข้าม อันนี้เป็นสิ่งที่ต้องจำ อย่าเอาอารมณ์ไปใส่

ทำให้นึกถึงกรณี กรานิต ชากา (กองกลางและกัปตันทีมอาร์เซนอล) ที่ด่าแฟนบอลตัวเอง ผมคิดว่าเขาจบแล้ว ถ้านักเตะเราทำแบบนี้ เช่นมีกัปตันทีมไปด่าแฟนบอล ก็ต้องปลดออกจากกัปตันทีม แล้วคุยกันตรงๆ ไม่ต้องกั๊ก เราให้กำลังใจนักฟุตบอลอยู่แล้ว แต่เราก็จะบอกว่า “ถ้าทำแบบนี้จะดีกว่าไหม” 

ทำไมเราเดินเที่ยวในเมืองเชียงรายไม่เห็นรถแห่เลย 

เราก็ไม่คิดว่าจะได้แชมป์ ก็ไม่ได้เตรียมไว้ ส่วนนักฟุตบอลต่างชาติก็จองตั๋วกลับบ้านไปก่อนหน้านั้น จะกลับมาฉลองแชมป์อย่างเป็นทางการอีกทีก็ปีใหม่ครับ  

คำว่า ‘Once an Oranges Always an Orange’ ที่ติดตรงข้างสนามและภายในอาคารมาจากไหน

ความหมายคือถ้าได้ลองมาเป็นแฟนคลับเชียงราย ก็จะเป็นตลอดไป ผมคิดมาตั้งแต่ ‘Once a Red Devil Always a Red Devil’ ของแมนเชสเตอร์ ยูไนเต็ด บอลอังกฤษใช้สำนวนนี้เยอะ แต่ก็ไม่ค่อยได้คิดว่าจะมีความหมายลึกซึ้งอะไรมาก  

นัดสุดท้าย แฟนบอลเชียงราย ยูไนเต็ด ลุ้นถึงนาทีท้าย ช่วยเล่าบรรยากาศที่สนามสุพรรณบุรี เอฟซี ว่าเกิดอะไรขึ้น

เริ่มเกมมา เรารู้สึกว่าทิศทางการเป่าของกรรมการได้เปลี่ยนไปจากตอนแรกที่เรารู้สึกว่ากรรมการเอนเข้าข้างสุพรรณบุรี แต่เมื่อผู้ประกาศในสนามสุพรรณบุรีประกาศว่าบุรีรัมย์นำเชียงใหม่อยู่ 1-0 ขณะที่พอเราตีเสมอได้สนามก็ไม่ได้ยินเสียงประกาศ แต่พอการแข่งขันที่สนาม 700 ปี จบ กรรมการก็ดูจะเปลี่ยนทิศทางมาเป่าแบบ ‘fair play’ ซะงั้น และตอนท้ายเกมไม่กี่นาทีก่อนหมดเวลา เมื่อเราทราบว่าเชียงใหม่ตีเสมอบุรีรัมย์แล้ว จึงส่งสัญญาณให้นักเตะครองบอลเพื่อปิดเกม 

จุดยืนของเชียงรายต่อกรณีการนำ VAR (Video Assistant Referee คือ การช่วยผู้ตัดสินในสนามด้วยการใช้ภาพวิดีโอ) มาใช้ในไทยลีกคืออะไร

ยืนยันว่าต้องใช้ครับ ไม่ว่าจะเป็นระบบไหน ขอให้เอามาใช้ก่อนๆๆ (มิตติย้ำ) เพื่อช่วยให้การตัดสินมันถูกต้อง คนไทยจะเลิกดูบอลเพราะว่าไม่มี VAR แล้ว เราต้องเพิ่มความยุติธรรมให้วงการฟุตบอลไทย พอคนเริ่มศรัทธาว่ามันมีการเป่าที่ตรงไปตรงมา ไม่มีเล่ห์เหลี่ยม บอลจะสนุกขึ้น คนจะดูมากขึ้น

วงการฟุตบอลไทยดูมีพัฒนาการที่ดีขึ้น สมาคมฟุตบอลฯ ชุดนี้มีส่วนมากน้อยแค่ไหน

คณะกรรมการบริหารชุดนี้ เข้ามาแล้วทำให้การจัดการการทำงานภายในของสมาคมดีขึ้นเยอะ เป็นมืออาชีพขึ้นนะ แล้วต้องบอกว่ามีไอเดียและแนวคิดใหม่ๆ ขึ้นเยอะ แต่ก็ไม่ชมคณะกรรมการสมาคมฟุตบอลชุดเก่าไม่ได้ เพราะเขาเป็นผู้จุดกระแสให้เกิดลีกภูมิภาค เพราะลีกภูมิภาคนี่แหละครับมันจึงทำให้กระแสของฟุตบอลไทยเกิดขึ้น แล้วก็ทำให้มีเชียงราย ยูไนเต็ด ทุกวันนี้ แต่ละยุคของสมาคมฯ ก็จะมีความโดดเด่นต่างกัน 

มาสู่โค้ชฟุตบอลทีมชาติไทย อากิระ นิชิโนะ คุณคิดว่าเขาเป็นจิ๊กซอว์ที่ตามหามานานของฟุตบอลทีมชาติไทยไหม

ผมคิดว่านิชิโนะให้โอกาสนักเตะใหม่ๆ คำนึงถึงศักยภาพของนักเตะเป็นหลัก ซึ่งเป็นการมองแบบสไตล์ญี่ปุ่น และค่อนข้างที่จะตอบโจทย์กับคนไทย โค้ชหลายคนที่เคยมาคุมทีมชาติไทย ส่วนมากจะมายึดติดกับนักฟุตบอลที่มีประสบการณ์หรือมีผลงานในอดีตที่ดีมากำหนด

แต่นิชิโนะให้ความสำคัญกับ performance โดยรวมของทีมก่อน เมื่อเห็นทีมดี ก็ต้องเข้ามามองเนื้อในว่าใครที่เป็นคีย์แมนหลักของทีม ตอนที่นิชิโนะเลือกออกมา ผมก็ค่อนข้างยอมรับ 

ผมคิดว่านักฟุตบอลไทยหลายคนในสโมสรเชียงราย ยูไนเต็ด ก็ได้รับอานิสงส์ตรงนี้ มันทำให้แรงจูงใจนักฟุตบอลไทยมีมากขึ้น มีการแข่งขันมากขึ้น

ล่าสุด ศราวุธ อินทร์แป้น กองหลังทีมเชียงราย ยูไนเต็ด ก็ถูกเรียกติดทีมชาติครั้งแรก

นักฟุตบอลในทีมหลายคนไม่เชื่อว่าเขาจะติดทีมชาตินะ แต่ผมเชื่อว่าด้วยศักยภาพของเขาเป็นไปได้ เพียงแต่ว่าที่ผ่านมาเขาอาจจะอยู่ในจุดที่ไม่เอื้อให้มีแรงจูงใจพัฒนาตัวเอง ศราวุธเป็นคนที่ผม scout มาเองนะ แล้วเอาเขามาเล่น ตำแหน่งกองหลัง เพราะเขาเป็นคนที่เล่นบอลได้ 2 เท้า วางบอลยาวได้ทั้ง 2 เท้า ลูกบู๊ ลูกอ่านเกม ลูกกลางอากาศ เขามีครบเลย

แต่ฟุตบอลไทยบางทีก็อาจจะมีบางอย่างจำกัด ศราวุธยังต้องไปเป็นทหารด้วย บางครั้งเขากำลังจะเล่นดีอย่างต่อเนื่อง กำลังพีค ก็ต้องไปเล่นให้ทีมกองทัพ แต่อย่างไรก็ตามในช่วง 3 เกมที่ยอดเยี่ยมมากของเขาระหว่างเดือนกันยายน-ตุลาคม ผมบอกกับเขาเลยว่าคุณมีโอกาสที่จะติดทีมชาตินะ

และผมบอกนักเตะทุกคนว่า คุณต้องเชื่อในตัวเองว่าดีพอที่จะติดทีมชาติในยุคนี้ เพราะว่าโค้ชไม่เหมือนเก่า และต้องเริ่มจากการซ้อมทุกวันให้ดีและก็ใส่ใจจุดที่เป็นรายละเอียดมากขึ้น

ดูเหมือนงานจะเยอะ แต่คุณเอาเวลาไหนไปค้นหานักเตะ

ตื่นเช้ามาผมจะดูบอลบราซิล ผมชอบบอลบราซิล และบางทีผมก็จะแนะนำผู้ช่วยผมว่า ผมมีแนวทางการดูแบบไหนแล้วให้ผู้ช่วยไปดูมา เมื่อก่อนผมก็ดูกราดเลย ก็ดูในทีวี พอเราชอบ ก็ติดตาม ทีวีที่อยู่ในออฟฟิศทำเงินให้สโมสรหลายร้อยล้านแล้วนะ

ผู้คนได้เห็นทีมเชียงราย ยูไนเต็ด ออกมาแอคชั่นกรณีนักฟุตบอลทีมชาติบาเรนห์ขอลี้ภัย (Save Hakeem) ซึ่งได้รับผลตอบรับทั้งในไทยและนานาชาติ อะไรทำให้เชียงรายกล้าตัดสินใจออกมารณรงค์

ไม่มีอะไรมากครับ ช่วงเวลานั้นเป็นช่วงเวลาที่ถูกต้อง เป็นปัญหาที่เกิดขึ้นในประเทศอื่น แล้วตัวเขาก็ได้รับสถานะเป็นผู้ลี้ภัยจากออสเตรเลียเรียบร้อยแล้ว และที่เขามาเที่ยวประเทศไทย เขาก็มาในฐานะมนุษย์คนหนึ่งที่มาเที่ยวในประเทศไทย ก็ไม่ได้ขายยา ไปฆ่าคนมา หรือทำเรื่องผิดกฎหมาย เขาเพียงแต่แสดงความคิดเห็น 

ทีนี้ผมค่อนข้างจะอิน เพราะว่าเขาอาจจะเป็นนักฟุตบอลด้วย เลยคิดว่าประเด็นตรงนี้ พี่ๆ หลายคนในแอมเนสตี้ หรือสื่อมวลชนต่างๆ ก็ถามผมเข้ามาเยอะ ประกอบกับผมทำงานการเมืองด้วย หลายคนก็อาจตั้งคำถามว่าเราอินเพราะเราเป็นนักการเมืองหรือเปล่า เราอินเพราะเรากำลังหาเสียงหรือเปล่า แต่จริงๆ แล้วเป็นเรื่องของมนุษย์คนหนึ่ง 

อาจจะเหมือนกับเราด้วยแหละมั้ง

เพราะพ่อผมก็เคยโดนมา ถูกซัดทอดข้อกล่าวหาแล้วโดนใบแดงจาก กกต. (คณะกรรมการการเลือกตั้ง) พอโดนปุ๊บ พรรคก็ถูกยุบ (พรรคพลังประชาชน) ไปถึงชั้นอัยการ อัยการสั่งไม่ฟ้อง อ้าวเฮ้ย! แล้วเรื่องนี้ใครจะคืนความยุติธรรมให้ผมได้บ้างล่ะ แม่ผมลงสมัครนายก อบจ. แม่ผมก็โดนทำให้ออกจากตำแหน่ง พอไปถึงชั้นศาล ศาลก็สั่งแบน อันนี้บ้านผมมันโดนมาตลอด ฉะนั้นสิ่งที่เรียกว่ามนุษยธรรม ผมก็ค่อนข้างจะอิน

แต่ช่วงนั้นเจ้าหน้าที่ระดับสูงของไทยยืนยันว่าจะต้องมีการสอบสวนก่อน ทำไมเชียงรายยังออกมายืนยัน 

เราออกมาแสดงออก เพราะมันเป็นสิ่งที่ถูกต้อง และตอนหลังก็จริง แต่มันก็มี IO (information operation-หน่วยปฏิบัติการจิตวิทยา) ออกมาโจมตีว่าเราขายชาติ นู่นนี่นั่น ว่าเราเอาเรื่องไทยไปประจานนะ โธ่! มันคิดกันไปใหญ่แล้ว เราแค่พยายามเรียกร้องสิทธิให้คนคนหนึ่ง และนักฟุตบอลที่ออกมาแสดงออก ก็เพราะเขาเห็นว่าเป็นนักฟุตบอลด้วยกัน นักฟุตบอลผมนี่ตื่นตัวนะ ตอนมีเรื่องเสือดำถูกฆ่าตาย ผมใส่เสื้อยี่ห้อพูม่าเดินมา ปิยพล (ปิยพล ผานิชกุล-นักเตะสารพัดประโยชน์ของทีมเชียงราย ยูไนเต็ด) เอาสติกเกอร์เสือดำไปติดลำโพง ไอ้พวกนี้มันเพื่อชีวิต อาจจะมีน้องบางคนอาจจะไม่เข้าใจบ้าง แต่เห็นทีมทำก็ทำเพื่อทีม 

เมื่อไหร่จะกลับสู่แวดวงการเมืองอีก

คงต้องรอพ้นตัดสิทธิทางการเมือง 10 ปี ระหว่างนี้ก็คิดว่าจะทำฟุตบอลไป เป็นภารโรง เป็นกองเชียร์การเมือง และก็อาจจะมีโปรเจ็คต์กับอดีตคณะกรรมการบริหารพรรคไทยรักษาชาติ (ทษช.) ซึ่งเป็นการพยายามหาตลาดใหม่ๆ ให้กับเกษตรกรไทย สร้างแบรนด์เพื่อเป็นตัวกลางให้กับเกษตรกรไทยสามารถส่งสินค้าไปยังตลาดโลกได้โดยตรง ให้ได้มากขึ้น แล้วก็พยายามส่งเสริมสินค้าเกษตรเพิ่มขึ้น เพราะตอนนี้เศรษฐกิจไม่ดีจริง นโยบายต่างๆ ที่รัฐบาลสัญญาไว้ในช่วงที่หาเสียงสุดท้ายก็ไม่ได้เอามาทำ เช่น มีการตั้งกระทู้ถามทั้งเรื่องค่าแรงขั้นต่ำ 425 บาท หรือ เรื่องข้าวเกวียนละเท่าไหร่ ก็ไม่ได้มีการช่วยเหลือพี่น้องเกษตรกร 

ช่วยเล่าถึงปรากฏการณ์ ‘วันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2562’ (คณะกรรมการบริหารพรรคไทยรักษาชาติเสนอชื่อทูลกระหม่อมฯ เป็นแคนดิเดตนายกรัฐมนตรี)

ผมเป็นเลขาธิการพรรค ก็คิดว่าเราทำไปด้วยความบริสุทธิ์ใจ อยากเห็นบ้านเมืองเดินต่อไปได้ อยากเห็นการเปลี่ยนแปลง ไม่ใช่ว่าคุณปฏิวัติยึดอำนาจมาแล้ว ยังมองว่าสิ่งที่คุณยึดเอามามันเป็นของคุณเพียงคนเดียว ไม่ใช่ว่าไม่มีคนเห็นต่างจากคุณ มันไม่ใช่ มีหลายคนที่อยากเห็นคนไทยมีอิสระเสียที แต่วันนี้สิ่งที่เกิดขึ้น มันผ่านไปแล้วว่ามันเกิดอะไรขึ้น ก็เป็นไปตามที่ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัย เราก็ยอมรับไป 

เป็นคนชอบความเจ็บปวดหรือเปล่า เพราะยังทำการเมืองทั้งที่โดนกันมาตั้งแต่รุ่นพ่อมาจนถึงรุ่นเรา  

มันเป็นชีวิตครับ เราเองก็ต้องเชื่อว่ามันต้องมีสักวันที่เราจะได้มีโอกาสทำเพื่อพี่น้องประชาชนจริงๆ แม้ว่าทุกวันนี้เราจะไม่ได้เป็นอะไร พ่อ แม่ ผม ไม่ได้มีตำแหน่งทางการเมือง ผมก็ยังไปทำเพื่อประชาชนได้ ยังออกไปทอดกฐิน ออกไปรับฟังว่าพี่น้องประชาชนต้องการอะไร แต่น้องผมก็ยังเป็น สส. อาผมก็ยังเป็น สส. ครอบครัวก็ยังเป็นนักการเมืองอยู่ ฉะนั้น

ปัญหาอะไรที่มันพอสะท้อนได้ เราก็สะท้อนไป แค่นั้นเอง เพราะว่ามันก็เป็นสิ่งที่บ้านเราสร้างมาตั้งแต่รุ่นพ่อ ฟุตบอลก็เป็นส่วนหนึ่งที่ทำเพื่อคนเชียงรายได้

Author

อิทธิพล โคตะมี
อิทธิพลเข้ามาในกองบรรณาธิการ WAY พร้อมตำรารัฐศาสตร์ สังคม การเมือง ถ้อยคำบรรจุคำอธิบายด้านทฤษฎีและวิธีการปฏิบัติ คาแรคเตอร์โดยปกติจะไม่ต่างจากนักวิชาการเคร่งขรึม แต่หลังพระอาทิตย์ตกไปสักพัก อิทธิพลจะเป็นชายผู้อบอุ่นที่โอบกอดมิตรสหายได้ทุกคน

Author

อนุชิต นิ่มตลุง
อาชีพเก่าคือคนขายโปสการ์ดภาพถ่ายขาวดำยุคฟิล์ม จับกล้องดิจิตอลรับเงินเดือนประจำครั้งแรกที่นิตยสาร a day weekly เมื่อปี 2547 ถ่ายงานหลากหลายรูปแบบทั้งงานสตูดิโอ ภาพข่าว สารคดี มีความสามารถพิเศษสั่งตัวแบบได้ตั้งแต่พริตตี้ คนงานทุบหินแถวหิมาลัย ไล่ไปจนถึงงานที่ถูกใครต่อใครหยิบยืมไปใช้สอยบ่อยๆ อย่างภาพถ่ายนักวิชาการที่ไม่น่าจะถ่ายรูปขึ้น นอกจากทำงานให้ WAY อย่างยาวนาน ยังเป็นเจ้าของกิจการเครื่องหนัง Dog's vision อันลือลั่น

เราใช้คุกกี้เพื่อพัฒนาประสิทธิภาพ และประสบการณ์ที่ดีในการใช้เว็บไซต์ของคุณ โดยการเข้าใช้งานเว็บไซต์นี้ถือว่าท่านได้อนุญาตให้เราใช้คุกกี้ตาม นโยบายความเป็นส่วนตัว

Privacy Preferences

คุณสามารถเลือกการตั้งค่าคุกกี้โดยเปิด/ปิด คุกกี้ในแต่ละประเภทได้ตามความต้องการ ยกเว้น คุกกี้ที่จำเป็น

ยอมรับทั้งหมด
Manage Consent Preferences
  • Always Active

บันทึกการตั้งค่า