พ่อขา
การเป็นคนที่มีแนวคิดอนุรักษ์นิยมไม่ใช่เรื่องผิดจริงหรือคะ หนูน่ะแทบจะหมดความอดทนเวลาเพื่อนที่โรงเรียนกล่าวหาหนู “อีเย็น…เธอเป็นพวกหัวเก่าอนุรักษ์นิยม” หนูไม่ชอบเวลาเพื่อนเรียกชื่อหนูนำหน้าด้วยคำหยาบคาย เพียงเพราะหนูอยากตัดผมตามระเบียบของโรงเรียน
เรื่อง : วีรพงษ์ สุนทรฉัตราวัฒน์
ภาพประกอบ : antizeptic
พ่อขา
การเป็นคนที่มีแนวคิดอนุรักษ์นิยมไม่ใช่เรื่องผิดจริงหรือคะ หนูน่ะแทบจะหมดความอดทนเวลาเพื่อนที่โรงเรียนกล่าวหาหนู “อีเย็น…เธอเป็นพวกหัวเก่าอนุรักษ์นิยม” หนูไม่ชอบเวลาเพื่อนเรียกชื่อหนูนำหน้าด้วยคำหยาบคาย เพียงเพราะหนูอยากตัดผมตามระเบียบของโรงเรียน
ทำไมหนูจึงไม่ชอบถูกเรียกแบบนั้นหรือคะ แม้ว่าหนูยังไม่รู้ความหมายที่แน่ชัดของคำคำนี้ แต่ด้วยทีท่าและอากัปกิริยาของเพื่อนประกอบกับชุดคำ ‘หัวเก่า’ มันก็เพียงพอต่อการปวดหัวใจแล้วล่ะค่ะ
แต่พ่อบอกว่า สิ่งที่เรียกว่าอนุรักษ์นิยมนั้นชวนสับสน และความหมายของมันพร้อมจะเคลื่อนย้ายอยู่เสมอเมื่อเรามองผ่านสังคมแต่ละสังคม พ่อยังบอกอีกว่าแนวคิดอนุรักษ์นิยมในสหรัฐอเมริกามีแนวคิดทางเศรษฐกิจแบบเสรีนิยมใหม่ ในช่วงประมาณทศวรรษที่ 1970 แนวคิดเสรีนิยมใหม่กำลังต้องการที่ยืนในสังคมอเมริกัน นักการเมืองพรรครีพับลิกันจึงได้ผูกมิตรกับคริสต์นิกายอีแวนเกลิก เพื่อเสริมสร้างความชอบธรรมให้กับแนวคิดทางเศรษฐกิจแบบเสรีนิยมใหม่ และเป็นการสร้างฐานมวลชนให้ทั้งสองฝ่าย
อีแวนเกลิก คือ ผู้นับถือศาสนาคริสต์ เชื่อถือในหลักดั้งเดิม พวกเขาเชื่อว่าพระเยซูคือผู้ที่พระเจ้าส่งมาเพื่อไถ่บาปให้มนุษย์ พวกเขาเกรงว่าวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีจะพรากศาสนาไปจากมนุษย์ หนูไม่ขัดศรัทธาใครหรอกค่ะ คุณพ่อไม่ต้องห่วง แต่ข้อเสียที่ไม่ค่อยน่ารักของแนวคิดอีแวนเกลิกก็คือพวกเขามักใจแคบต่อความเชื่อศาสนาอื่น เมื่อมีพื้นฐานเช่นนี้ก็นำไปสู่การกำหนดกฎเกณฑ์คนอื่นว่าต้องมีความเชื่อแบบที่ตัวเองคิด ถ้าไม่คิดแบบตนก็แสดงว่าคนนั้นไม่มีศีลธรรมหรือไม่ใช่คนดี แต่หนูคิดว่าชุดข้อมูลเหล่านี้เป็นการเหมารวมชาวคริสต์อีแวนเกลิกเกินไป
แต่หนูก็ไม่อยากจะเชื่อว่ามีคนอเมริกันจำนวนหนึ่งเชื่อว่าผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศเป็นเรื่องของพระเจ้า!
โพลล์ซึ่งจัดทำโดย Pew Research Center พบว่า ในปี 2012 คนอเมริกัน 2 ใน 3 เชื่อว่าโลกร้อนขึ้นจริง แต่เมื่อโพลล์ถามถึงผลกระทบจากโลกร้อน มีเพียงร้อยละ 48 ของสมาชิกพรรครีพับลิกันที่เชื่อว่าอุณหภูมิที่สูงขึ้นมีผลกระทบต่อการเปลี่ยนแปลงของโลก ขณะที่ร้อยละ 85 ของสมาชิกพรรคเดโมแครตเห็นถึงความจริงของผลกระทบต่อการเปลี่ยนแปลงดังกล่าว
คนอเมริกันร้อยละ 42 เชื่อว่าโลกร้อนขึ้นจากการกระทำของมนุษย์ แต่อีกร้อยละ 58 ของคนอเมริกันเชื่อว่าโลกร้อนเพราะสาเหตุอื่น เช่น ธรรมชาติเปลี่ยนแปลงเอง พระเจ้าลงโทษ หรืออาจยังไม่แน่ใจ
นายเบน แอดเลอร์ นักเขียนที่ติดตามพรรครีพับลิกันเขียนบอกว่า การเมืองเรื่องโลกร้อนและธุรกิจพลังงานสกปรกในอเมริกานั้นเปลี่ยนแปลงไปในทางเลวร้ายมากขึ้น กลุ่ม GOP (Grand Old Party) หรือพรรครีพับลิกันและคนหัวอนุรักษ์นิยมมีบทบาทในการสร้างความเชื่อหรือบิดเบือนข้อมูลการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศให้ดูน่ากลัวน้อยกว่าความเป็นจริง และยังผลักดันให้อุตสาหกรรมพลังงานของกลุ่มผลประโยชน์แสวงหากำไรต่อไป
หนทางหนึ่งในการสนับสนุนการใช้พลังงานทดแทนก็คือการเข้าแทรกแซงราคาก๊าซธรรมชาติ ถ่านหิน และน้ำมันดิบให้มีราคาสูงขึ้น เมื่อราคาสูงขึ้นก็จะสร้างแรงจูงใจให้ประชาชนหันมาบริโภคพลังงานทดแทนมากขึ้น แต่กลุ่มอนุรักษ์นิยมไม่เห็นด้วยกับบทบาทของรัฐที่จะเข้ามาแทรกแซงราคาหรือกำหนดกลไกตลาด
สมาชิกพรรครีพับลิกันส่วนใหญ่จึงสนับสนุนการขุดเจาะน้ำมันดิบ ก๊าซธรรมชาติ และถ่านหิน ใช้เองในประเทศ เนื่องจากราคาถูกและเป็นการลดการพึ่งพาพลังงานจากต่างประเทศ
กลุ่มคนเหล่านี้มีบทบาทสำคัญมากต่อการผ่านหรือไม่ผ่านร่างกฎหมายสำคัญๆ ด้านสิ่งแวดล้อม ก่อนหน้าที่ นายบารัก โอบามา จะได้รับเลือกตั้งเป็นประธานาธิบดีสมัยที่ 2 ในช่วงนั้นวุฒิสมาชิกจากพรรครีพับลิกันอย่าง จอห์น แมคเคน สนับสนุนที่จะผ่านกฎหมายการค้าขายแลกเปลี่ยนก๊าซเรือนกระจก (Cap and Trade) แต่สุดท้ายเขาก็ปฏิเสธที่จะลงคะแนนให้กฎหมายนี้ หลังจากโอบามาชนะการเลือกตั้งและโอบามาสนับสนุนกฎหมายนี้
ผู้สนับสนุนนักการเมืองฝ่ายรีพับลิกันเน้นย้ำจุดยืนที่ไม่เชื่อเรื่อง Climate Change รวมถึงกลุ่มที่ได้รับการสนับสนุนจากอุตสาหกรรมน้ำมันให้เดินหน้าเพิ่มการต่อต้านกฎหมายที่เกี่ยวกับ Climate Change และกฎหมายของรัฐบาลกลางเรื่อง Carbon Emission
นอกจากนี้ยังมีกลุ่มผลประโยชน์ อันได้แก่ กลุ่มล็อบบี้ยิสต์ธุรกิจน้ำมันที่พยายามทำให้เกิดความสับสนในข้อมูลเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศกับพลังงานงานฟอสซิล เช่น บริษัท Exxon สนับสนุนเว็บไซต์ Envirotruth สถาบันอย่าง The National Center for Public Policy Research สถาบัน The Competitive Enterprise Institute
งานศึกษาชิ้นใหม่ของ นายโรเบิร์ต บรูลล์ แห่งมหาวิทยาลัยเดร็กเซล (Drexel University) ชี้ให้เห็นว่า มีการลงทุนอย่างมากในกระบวนการบิดเบือนข้อมูลการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในอดีตที่ผ่านมา เขาพบพฤติกรรมพยายามที่จะทำให้เกิดความสับสนในข้อมูลวิทยาศาสตร์ของการเปลี่ยนแปลงสภาพอากาศผ่านมูลนิธิต่างๆ ของฝ่ายอนุรักษ์นิยมและธุรกิจพลังงานไม่สะอาดในอเมริกา
มูลนิธิเกือบ 100 แห่งที่มีการจัดตั้งขึ้นมาเพื่อเป็นองค์กรรณรงค์หลอกลวงเรื่องโลกร้อน จากปี 2003 – 2007 Koch Affiliated Foundations และ Exxon Mobil Foundation มีส่วนอย่างมากในการระดมทุนเพื่อจัดตั้งการโฆษณาชวนเชื่อว่าโลกไม่ได้น่ากลัวอย่างที่นักวิทยาศาสตร์ที่ศึกษาเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศรายงานทุกปี กว่าร้อยละ 25 ของมูลนิธิที่สามารถตรวจสอบแหล่งที่มารายได้รายจ่าย ทำหน้าที่โปรโมทปฏิเสธการเปลี่ยนแปลงสภาวะอากาศอย่างเป็นระบบ
พ่อขา ในเอกสารจุดยืนเรื่องโลกร้อนของอเมริกาบนโต๊ะของพ่อบอกว่า ในช่วงทศวรรษ 1960 – 1970 รัฐสภาสหรัฐอเมริกาได้ออกกฎหมายด้านสิ่งแวดล้อมรวม 22 ฉบับ และเป็นแบบไม่แบ่งฝ่ายทางการเมือง เป็นช่วงเวลาที่นักการเมืองสหรัฐให้ความสำคัญต่อเรื่องการคุ้มครองสิ่งแวดล้อม เช่น กฎหมาย Endangered Species Act 1973 กฎหมายจัดตั้งสำนักงานคุ้มครองสิ่งแวดล้อมได้ผ่านรัฐสภาที่พรรคเดโมแครตครองเสียงข้างมาก และลงนามโดย ประธานาธิบดีริชาร์ด นิกสัน จากพรรครีพับลิกัน แสดงให้เห็นถึงการไม่แบ่งฝ่ายเพื่อเล่นการเมืองเพื่อออกกฎหมายคุ้มครองสิ่งแวดล้อม
แต่ไม่นานยุคทองของการไม่แบ่งฝ่ายการเมืองปิดฉากลง ภายหลังการเลือกตั้งในปี 1980 โรนัลด์ เรแกน ชนะเลือกตั้งมาเป็นประธานาธิบดี การดำเนินงานของสำนักงานคุ้มครองสิ่งแวดล้อมหยุดนิ่งไปหลังมีผู้บริหารคนใหม่ที่เรแกนแต่งตั้งเข้ามารับผิดชอบ ตั้งแต่ยุครัฐบาลเรแกนมาจนถึงปัจจุบัน การแบ่งฝ่ายทางการเมืองทำให้เกิดการแบ่งแยกจุดยืนเรื่องสิ่งแวดล้อมระหว่าง 2 พรรคการเมืองและค่อยๆ เข้มข้นขึ้น
การแบ่งฝ่ายการเมืองเรื่องสิ่งแวดล้อมที่เพิ่มขึ้นนี้ ส่วนหนึ่งเป็นผลมาจากการเปลี่ยนแปลงทางอุดมการณ์และการเปลี่ยนแปลงในระดับภูมิภาคภายในพรรครีพับลิกันและพรรคเดโมแครต การเปลี่ยนแปลงดังกล่าวเป็นปฏิกิริยาสะท้อนกลับต่อกฎหมายด้านสิ่งแวดล้อมที่ถูกผลักดันโดยอุดมการณ์อนุรักษ์นิยมและผลประโยชน์ทางธุรกิจ
การคุ้มครองสิ่งแวดล้อมทำให้ต้นทุนทางเศรษฐกิจของอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องสูงขึ้น การลงโทษ และการขยายสิทธิอำนาจของหน่วยงานรัฐโดยเฉพาะกรณีสำนักงานคุ้มครองสิ่งแวดล้อม ปฏิกิริยาดังกล่าวนำไปสู่การต่อสู้ที่เข้มข้น พยายามยกเลิกการคุ้มครองสิ่งแวดล้อม
พ่อขา เราสามารถมองได้ไหมว่านี่คือตัวอย่างของความแตกต่างทางอุดมการณ์ที่นำไปสู่การแบ่งพรรคแบ่งพวก แบ่งแยกความคิด จนทำให้สติปัญญาในการแบ่งแยกว่าเรื่องไหนคือเรื่องประโยชน์สาธารณะ บกพร่อง หนูเพียงแต่สงสัยว่ามีสิ่งใดที่จะทำให้ความเชื่อเหล่านี้ถูกสั่นคลอนว่าโลกต้องการกิจกรรมที่สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลงจริงๆ ความเปลี่ยนแปลงในระดับกำหนดความมีอยู่ของชีวิตมนุษย์ บางครั้งหนูก็อดสงสัยไม่ได้ พวกเรากำลังทำอะไรกันอยู่
อยากอยู่กับพ่อในฤดูหนาว
รักพ่อทุกฤดูกาล
เย็นดี
หมายเหตุ
Evangelic คือ แนวความคิดหนึ่งของกลุ่มโปรเตสแตนท์ ลูเธอรัน
Evangelicalism คือ แนวคิดในการใช้ความพยายามให้ผู้อื่นคิดเหมือนตน
—
ตีพิมพ์ครั้งแรกใน WAY#69 มกราคม 2557
Author
