ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร
ที่มา
ผู้ว่าฯ กทม. มาจากการเลือกตั้งโดยตรง มีวาระดำรงตำแหน่ง 4 ปี (แต่คนล่าสุดมาจากการแต่งตั้งโดยคำสั่ง คสช. นะเออ!)
อำนาจหน้าที่
ขอบเขตอำนาจผู้ว่าฯ กทม. ตาม พ.ร.บ.ระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ. 2562
- กำหนดนโยบาย ทิศทางการแก้ไข พัฒนา และบริหารราชการให้เป็นไปตามแผน
- มีอำนาจสั่งการที่เกี่ยวกับราชการของ กทม. และรักษาการให้เป็นไปตามข้อบัญญัติ กทม.
- บริหารภายในหน่วยงาน กทม. ให้ดำเนินการอย่างมีประสิทธิภาพ
- แต่งตั้งหรือถอดถอนรองผู้ว่าฯ กทม. และข้าราชการการเมืองอื่นๆ และบริหารจัดการข้าราชการประจำของ กทม.
- นำนโยบายจากรัฐบาลกลางมาปฏิบัติ
นโยบายและทิศทางการบริหาร กทม.
นโยบายและทิศทางการบริหาร กทม. เกี่ยวพันกับชีวิตของประชาชนทุกด้าน ได้แก่
- ระบบขนส่งสาธารณะ
- มีบทบาทร่วมในการพิจารณาสัญญาสัมปทานรถไฟฟ้า
- กทม. สามารถขออนุญาตกรมการขนส่งทางบก วิ่งรถเมล์เอง
- ระบบตั๋วร่วม
- ขีดสี ตีเส้น ทำป้ายสัญญาณ
- นำยานพาหนะพลังงานไฟฟ้ามาใช้ เช่น เรือโดยสาร EV
- การรักษาความสงบเรียบร้อย
- การส่งเสริมและสนับสนุนสถานีตำรวจ เช่น ข้อมูลจากกล้องวงจรปิด
- จัดทำระบบแจ้งเหตุฉุกเฉิน
- การทะเบียน
- ทะเบียนบ้าน บัตรประชาชน
- ดูแลการดำเนินกิจการของมัสยิด ศาลเจ้า
- การป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย
- สนับสนุนงานและอุปกรณ์แก่อาสาสมัครป้องกันภัยฝ่ายพลเรือน (อปพร.)
- การรักษาความสะอาด
- จัดเก็บขยะโดยคิดค่าบริการ
- บำรุงรักษาทางสัญจรและทางระบายน้ำ
- ปรับปรุงแหล่งชุมชนแออัด
- การผังเมือง
- ควบคุมอาคาร
- ปรับปรุงกฎหมายให้ทันสมัย เช่น ปรับปรุง พ.ร.บ.ควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 และ พ.ร.บ.การผังเมือง พ.ศ. 2562
- จัดมีสถานที่พักผ่อนหย่อนใจ
- การพัฒนาและอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
- เพิ่มพื้นที่สีเขียว
- จัดการปัญหาฝุ่นควัน
- บำรุงรักษาศิลปะ จารีต ประเพณี ภูมิปัญญา และวัฒนธรรมท้องถิ่น
- การสาธารณูปโภค
- พิจารณาเงื่อนไขการอนุญาตหน่วยงานสาธารณูปโภคและโครงสร้างพื้นฐาน เช่น การไฟฟ้านครหลวง การประปานครหลวง บริษัท ทีโอที จำกัด (มหาชน) บริษัท กสท โทรคมนาคม จำกัด (มหาชน) เป็นต้น
- การสาธารณสุข การอนามัยครอบครัว และการรักษาพยาบาล
- ส่งเสริมการกีฬา
- สนับสนุนศูนย์สาธารณสุขชุมชน
- จัดบริการฉีดวัคซีน
- จัดให้มีและควบคุมสุสานและฌาปนสถาน
- จัดให้มีและควบคุมโรงฆ่าสัตว์
- จ่ายเบี้ยผู้สูงอายุ
- การควบคุมสัตว์เลี้ยงและสัตว์เร่ร่อน
- การจัดการศึกษาให้สอดคล้องกับแผนการศึกษาของชาติ
- สนับสนุนอาหารโรงเรียน
- ปรับปรุงศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก
- การส่งเสริมการประกอบอาชีพ
- สนับสนุนการค้าแผงลอยให้ถูกกฎหมาย กทม. สามารถเช่าพื้นที่ว่างในอาคารของเอกชน เพื่อสร้างศูนย์อาหารราคาถูก โดยคิดค่าบริการไม่แพงเหมือนในสิงคโปร์ เรียกว่า Food Hawker หรือสร้างเป็นสวนผักคนเมือง
- จัดระเบียบเศรษฐกิจภาคกลางคืน
คุณสมบัติผู้มีสิทธิสมัครรับเลือกตั้งเป็นผู้ว่าฯ กทม.
- สัญชาติไทย
- อายุ 35 ปีขึ้นไป
- มีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้าน 1 ปีขึ้นไป
- สำเร็จการศึกษาไม่ต่ำกว่าปริญญาตรีหรือเทียบเท่า
- ไม่มีลักษณะต้องห้ามตาม พ.ร.บ.การเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น พ.ศ. 2562 มาตรา 50
ค่าธรรมเนียมการสมัคร
50,000 บาท
สมาชิกสภากรุงเทพมหานคร (ส.ก.)
มีหน้าที่ควบคุม ตรวจสอบ และดูแลการบริหารราชการของฝ่ายบริหาร กทม.
ที่มา
มาจากการเลือกตั้งเขตละ 1 คน มีวาระดำรงตำแหน่ง 4 ปี โดยมีประธานสภา 1 คน และรองประธานสภาไม่เกิน 2 คน
อำนาจหน้าที่
ส.ก. ไม่เท่ากับ ผู้ว่าฯ กทม. เพราะโดยหลักแล้วไม่ได้มีหน้าที่ในการบริหารจัดการโครงการต่างๆ แต่เป็นฝ่ายนิติบัญญัติ คล้ายกรณีของสภาผู้แทนราษฎรที่จะทำหน้าที่ตรวจสอบถ่วงดุลฝ่ายบริหาร ซึ่งในที่นี้ก็คือตรวจสอบถ่วงดุลผู้ว่าฯ กทม. โดยมีหน้าที่หลัก ได้แก่
- เสนอและพิจารณาให้ความเห็นชอบการตราข้อบัญญัติ กทม.
- ตราข้อบัญญัติเก็บภาษีบำรุง กทม.
- พิจารณาและให้ความเห็นชอบในร่างข้อบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีทุกหน่วยงานของ กทม.
- ควบคุมและตรวจสอบการบริหารงานของฝ่ายบริหารด้วยวิธีการต่างๆ เช่น เปิดอภิปรายทั่วไป ให้ข้อเสนอแนะต่อการทำงานของผู้ว่าฯ กทม. หรือตั้งกรรมการสามัญฯ และคณะกรรมการวิสามัญฯ เพื่อพิจารณาสอบสวนหรือศึกษาเรื่องใดอันอยู่ในอำนาจหน้าที่ของ กทม. แล้วรายงานต่อสภา กทม.
คุณสมบัติผู้สมัครรับเลือกตั้งเป็น ส.ก.
- สัญชาติไทย
- อายุ 35 ปีขึ้นไป
- มีชื่ออยู่ในทะเบียนบ้าน 1 ปีขึ้นไป
- ไม่มีลักษณะต้องห้ามตาม พ.ร.บ.เลือกตั้งท้องถิ่นฯ มาตรา 49
ค่าธรรมเนียมการสมัคร
10,000 บาท
กฎหมายที่เกี่ยวข้อง
- พระราชบัญญัติ การเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น พ.ศ. ๒๕๖๒ [http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2562/A/050/T_0258.PDF?fbclid=IwAR3wpd3f32_t8pNzGVWiXkTeg0WGhnGo2RHdieW9DP-j6geRgYbW33vLDiw]
- พระราชบัญญัติ ระเบียบบริหารราชการกรุงเทพมหานคร พ.ศ.๒๕๒๘ [http://www.oic.go.th/FILEWEB/CABINFOCENTER9/DRAWER036/GENERAL/DATA0000/00000023.PDF]