จากเหตุก่อการร้ายที่ก่อคลื่นแห่งความหวาดกลัวระลอกใหม่ในตุรกี กองบรรณาธิการ WAY ชวน อาทิตย์ ทองอินทร์ หัวหน้าภาควิชาสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต ผู้สนใจการเมืองตุรกี มาพูดคุยวิเคราะห์ความเป็นไปได้และมูลเหตุที่ทำให้ตุรกีตกเป็นเป้าหมายของกลุ่มก่อการร้ายหลายกลุ่ม
เหตุเขย่าขวัญการสังหารทูตรัสเซียในตุรกี อังเดร คาร์ลอฟ เป็นฝีมือของตำรวจหนุ่มซึ่งยังไม่มีใครรู้เบื้องหลังหรือแรงจูงใจ สิ่งที่พอจะเห็นเป็นร่องรอยให้เชื่อมต่อเพื่อหาความจริงคือ เหยื่อ มือปืน ข้อสันนิษฐาน และซีเรีย
การปฏิวัติที่ตุรกีคือตัวอย่างสาธิตที่ดีว่า ศาสนามีพื้นที่ทับซ้อนกับการเมืองไม่น้อย โดยเฉพาะการเมืองในโลกอิสลาม และใกล้ตัวเราที่สุด คือเหตุระเบิดหลังประชามติ ที่มีการตั้งสมมุติฐานเชื่อมโยงว่า เกี่ยวกับผู้ก่อเหตุในสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ นี่คือประเด็นท้าทายระหว่างรัฐชาติ ศาสนา และการอยู่ร่วมกัน
ทางการตุรกีได้ออกประกาศอย่างเป็นทางการครั้งแรก ให้ตำรวจหญิงสามารถสวมฮิญาบร่วมกับเครื่องแบบ โดยถือเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องแต่งกายเจ้าพนักงาน คาดการณ์ว่า นี่เป็นหนึ่งในขั้นตอนผ่อนปรนกฎหมายทางโลก เพื่อนำวิถีชีวิตแบบมุสลิมกลับมาสู่ประชาชน
15 กรกฎาคม 2016 มีความพยายามก่อรัฐประหารในตุรกี แต่ประชาชนมหาศาลรวมตัวกันออกมาต่อต้านจนรัฐประหารครั้งนั้นล้มไม่เป็นท่า มีเสียงไชโยโฮ่ร้องเฉลิมฉลองให้กับความพ่ายแพ้ของอำนาจนอกระบบและชัยชนะของประชาชน นี่คือภาพที่เราเห็น โลกเห็น แต่สมการการเมืองตุรกี ไม่อาจไขหาคำตอบได้ด้วยวิธีธรรมดา
ทันทีที่ภาพประวัติศาสตร์ ‘ประชาชนชาวตุรกีใช้ร่างกายตัวเองขวางรถถัง’ อันเป็นสัญลักษณ์ต่อต้านการรัฐประหารเผยแพร่ออกไป มีการนำภาพดังกล่าวเชื่อมโยงสะท้อนกลับมายังประเทศไทย โดยตั้งเป็นคำถามก้อนใหญ่ๆ ว่า เหตุใดภาพประวัติศาสตร์ในวันรัฐประหารของเรา จึงเป็นรูปที่ประชาชนเข้าไปยื่นดอกไม้ให้เหล่าทหารหาญแทน
ทันทีที่รัฐสภาเยอรมนีได้ลงมติร่วมกันว่า การสังหารหมู่ชาวอาร์เมเนียน1.5 ล้านคน และชนกลุ่มน้อยคริสเตียน ในสงครามโลกครั้งที่ 1 โดยจักรวรรดิออตโตมัน ควรถูกเรียกว่าเป็นการ 'ฆ่าล้างเผ่าพันธุ์' ทำให้ทางตุรกีออกมาตอบโต้ทันควัน โดยเริ่มต้นจากการเรียกทูตประจำเยอรมนีกลับประเทศ ซึ่งเหตุการณ์นี้อาจทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างสองชาติมีความตึงเครียดมากขึ้น
ปลายฤดูอากาศเย็นสองปีที่แล้ว การเดินทางเกือบ 10 วันในตุรกี มีสถานที่ที่อยากไป แต่ไม่มีแผน ไม่มีแผนที่ มีเพียง pocket WiFi ที่แบตเตอรีหมดเร็วมาก เราจึงหลง หลงทิศ หลงทาง หลงในชื่อถนนและบทสนทนา เพราะอ่านภาษาตุรกีไม่แตก