องค์กรไม่แสวงหาผลกำไรด้านการเฝ้าระวังหลักนิติธรรมทั่วโลกอย่าง World Justice Project (WJP) ระบุว่า หลักนิติธรรมของประเทศไทยในปี 2022 อยู่อันดับที่ 80 จาก 140 ประเทศ ขณะที่ปีก่อนหน้าอยู่อันดับที่ 80 จาก 139 ประเทศ ร่วงหล่นลงกว่าเดิมจากในปี 2020 ที่เคยได้อันดับที่ 71 จาก 128 ประเทศ
![](https://waymagazine.org/wp-content/uploads/2022/12/Screen-Shot-2565-12-14-at-15.10.12-1200x409.png)
และเมื่อเทียบกับในระดับภูมิภาคที่มีทั้งสิ้น 15 ประเทศ พบว่าประเทศไทยอยู่ในอันดับที่ 10 ซึ่งอยู่ในโซนประเทศสีแดงอ่อนที่มีอัตราถดถอยของคะแนนโดยรวมอยู่ที่ร้อยละ 0.2 จากคะแนนทั้งหมดต่อปี ร่วมกับประเทศมาเลเซีย กัมพูชา เกาหลีใต้ ญี่ปุ่น นิวซีแลนด์ และมองโกเลีย ขณะที่เมียนมาเข้าสู่โซนประเทศสีแดง คือถดถอยมากกว่าร้อยละ 4.1 จากคะแนนโดยรวมต่อปีทั้งหมด
![](https://waymagazine.org/wp-content/uploads/2022/12/Screen-Shot-2565-12-14-at-15.19.59-1078x900.png)
การประเมินคะแนนแบ่งออกเป็นหลายหมวด แต่หมวดที่ประเทศไทยได้คะแนนต่ำที่สุด คือ หมวดการบังคับใช้กฎหมายและนโยบาย โดยปีนี้ถูกจัดอันดับอยู่ที่อันดับ 101 จาก 140 ประเทศ จากที่เคยอยู่ในอันดับที่ 95 จาก 139 ประเทศในปี 2021 โดยเฉพาะการเสียคะแนนในเกณฑ์ย่อย ได้แก่ ‘กระบวนการภาครัฐต้องดำเนินการอย่างไม่ชักช้าโดยไร้เหตุผล’ ‘รัฐบาลต้องไม่เวนคืนที่ดินโดยปราศจากกระบวนการทางกฎหมายที่ถูกต้องและค่าชดเชยที่เป็นธรรม’ และ ‘กระบวนการทางกฎหมายได้รับความเคารพจากกระบวนการทางนโยบาย’
![](https://waymagazine.org/wp-content/uploads/2022/12/gdp.png)
![](https://waymagazine.org/wp-content/uploads/2022/12/corruption.png)
ข้อค้นพบสำคัญของ WJP ยังระบุต่อไปว่า หลักนิติธรรมในประเทศจะส่งผลโดยตรงกับผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศต่อหัว (GDP Per Capita) เนื่องจากมีความเชื่อมโยงกับสถิติสำคัญอื่นๆ อีกเป็นจำนวนมาก เช่น เมื่อคะแนนหลักนิติธรรมต่ำลง ผลิตภัณฑ์มวลรวมในประเทศต่อหัวก็จะต่ำลงเช่นกัน เนื่องจากอัตราการคอร์รัปชันก็จะเพิ่มมากขึ้นด้วย โดยระหว่างปี 2021-2022 ประเทศไทยถูกจัดอยู่ในกลุ่ม ‘80 ประเทศที่มีปัญหาการคอร์รัปชันถดถอย’ และจัดอยู่ในโซนประเทศสีมชมพู คือ มีอัตราการคอร์รัปชันมากขึ้นถึงร้อยละ 2 จากประเทศทั้งหมด
ดังนั้นผลจากเกณฑ์การประเมินเมื่อเทียบกับประชาคมโลกจึงสะท้อนให้เห็นสถานการณ์ที่แย่ลงของไทย ซึ่งหากปล่อยให้ปัญหาขยายตัวต่อไปอาจจะนำมาสู่การหดตัวทางเศรษฐกิจ และเกิดปัญหาการคุกคามสิทธิเสรีภาพของประชาชนต่อไป
ที่มา
- WJP Rule of Law Index 2022 https://worldjusticeproject.org/rule-of-law-index/country/2022/Thailand
- The Business case for Rule of Law https://worldjusticeproject.org/news/business-case-rule-law