พ่อแม่หลายคนคงเคยสงสัยว่า การหันไปดื่มนมทางเลือก หรือดื่มนมที่มีส่วนประกอบหลักจากพืช เช่น นมถั่วเหลือง นมอัลมอนด์ จะช่วยเพิ่มส่วนสูงและให้คุณค่าสารอาหารเช่นเดียวกับการดื่มนมวัวจริงหรือไม่ เอาละ ไม่ต้องสงสัยกันอีกต่อไป เพราะคำถามที่ค้างคาใจมานานกำลังได้รับการคลี่คลายในต่อไปนี้
งานวิจัยจากโรงพยาบาลเซนต์ไมเคิล (St. Michael Hospital) รัฐโตรอนโต แคนาดา ที่ถูกตีพิมพ์ลงวารสารวิชาการ American Journal of Clinical Nutrition เมื่อวันที่ 5 มิถุนายนที่ผ่านมา ได้เปิดเผยว่า เด็กที่ดื่มนมทางเลือกจะเตี้ยกว่าเด็กที่ดื่มนมวัว กล่าวคือ การดื่มนมทางเลือกวันละแก้วช่วยให้เด็กสูงขึ้นเพียง 0.4 เซนติเมตร ซึ่งถือเป็นตัวเลขที่ต่ำกว่ามาตรฐานเด็กช่วงวัยกำลังเจริญเติบโต
“เราค้นพบว่าเด็กที่ดื่มนมทางเลือกอย่างน้ำนมข้าว นมอัลมอนด์ นมถั่วเหลือง มีแนวโน้มจะเตี้ยกว่าเด็กที่กินนมวัวเล็กน้อย ตัวอย่างเช่น เด็กอายุ 3 ขวบที่ดื่มนมทางเลือก เปรียบเทียบกับเด็กวัยเดียวกันที่ดื่มนมวัว เด็กคนแรกจะเตี้ยกว่า 1.5 เซนติเมตร สำหรับเด็ก 3 ขวบแล้ว 1.5 เซนติเมตรนี่ถือว่าสำคัญมาก” โจนาธาน แม็กไกวร์ (Jonathan Maguire) กุมารแพทย์และหัวหน้าทีมวิจัยดังกล่าวเปิดเผย
ทีมวิจัยเริ่มทำการศึกษาตั้งแต่เดือนธันวาคมปี 2008 ถึงกันยายนปี 2015 โดยคัดเลือกเด็กแคนาดาที่สุขภาพดีอายุระหว่าง 2-6 ขวบ จำนวน 5,034 คน แบ่งเป็นเด็กผู้ชาย 51 เปอร์เซ็นต์ และเด็กผู้หญิงอีก 49 เปอร์เซ็นต์ ในจำนวนเด็กทั้งหมดที่เข้าร่วมนั้นจัดออกเป็นสามกลุ่ม ได้แก่ ดื่มนมทางเลือกอย่างเดียว 5 เปอร์เซ็นต์ ดื่มแค่นมวัว 84 เปอร์เซ็นต์ ดื่มทั้งนมวัวและนมทางเลือก 8 เปอร์เซ็นต์ และอีก 3 เปอร์เซ็นต์ไม่ดื่มทั้งคู่เลย
สาเหตุที่การดื่มนมทางเลือกทำให้เด็กสูงช้ากว่าการดื่มนมวัว งานวิจัยอธิบายว่า เป็นเพราะส่วนประกอบหลักของนมทางเลือกที่เป็นพืชนั้นไม่ได้กระตุ้นสารคล้ายอินซูลิน (Insulin-like Growth Factor: IGF) เหมือนนมวัว อีกทั้งยังรายงานอีกว่า ผู้ใหญ่ที่มี IGF สูงเกินไป มีความเสี่ยงที่จะเป็นโรคมะเร็งในระบบสืบพันธุ์ (reproductive cancer)
เมื่องานวิจัยดังกล่าวถูกเผยแพร่ออกไป ได้สร้างกระแสความสนใจให้คนในแวดวงดังกล่าวเป็นอย่างยิ่ง คอนนี วีเวอร์ (Connie Weaver) ศาสตราจารย์ด้านโภชนศาสตร์จากมหาวิทยาลัยเพอร์ดู (Purdue University) ได้แสดงความคิดเห็นและความสนใจเกี่ยวกับงานวิจัยชิ้นนี้ว่า
“นี่เป็นงานแรกที่ทำให้ฉันต้องหันกลับไปเปรียบเทียบระหว่างนมวัวกับนมที่มีส่วนประกอบหลักจากพืชว่า ประเภทไหนให้คุณประโยชน์ต่อร่างกายมากกว่ากัน เรารู้กันอยู่แล้วว่านมทางเลือกอย่าง นมอัลมอนด์ ให้โปรตีนน้อยกว่า ดังนั้นจึงสามารถคาดเดาได้ว่า นมจำพวกนั้นก็คงให้แคลเซียมที่น้อยกว่าเช่นกัน และงานวิจัยชิ้นนี้ก็ได้บอกเราชัดเจนแล้วว่า นมวัวดีกว่า”
อย่างไรก็ตาม เธอก็ไม่ได้ต้องการจะส่งสารผิดๆ ว่า นมทางเลือกที่มีส่วนประกอบจากพืชไม่ดี ไม่ควรดื่ม “มันอาจเกิดความเข้าใจผิดว่าให้หลีกเลี่ยงนมจำพวกนั้น ผู้ปกครองยังสามารถให้เด็กๆ ดื่มนมทางเลือกนั้นได้ เพราะต่างก็มีสารอาหารและวิตามินที่ดีต่อร่างกายเหมือนกัน ไม่ว่าจะเป็นโปรตีน แคลเซียม แมกนีเซียมหรือโพแทสเซียม แต่ถ้าเป็นไปได้ การดื่มนมวัวถือว่าเป็นทางเลือกที่ดีกว่า”
แต่ถ้าคุณพ่อคุณแม่คนไหนที่มักให้ลูกดื่มนมทางเลือกเป็นประจำ หรือลูกไม่สามารถดื่มนมวัวได้จริงๆ ก็ไม่ต้องตื่นตระหนกไป เพราะงานวิจัยชิ้นนี้แนะนำให้ผู้ปกครองเพิ่มสารอาหารที่มีส่วนประกอบประเภทโปรตีนและแคลเซียมอย่างอื่นทดแทน แต่ต้องมั่นใจว่าเด็กๆ ได้รับสารอาหารเหล่านั้นอย่างเพียงพอทุกวัน
“ในฐานะที่เป็นผู้บริโภค เป็นผู้ปกครอง และเป็นกุมารแพทย์นั้น ผมก็หวังว่าต่อไปนี้ นมทางเลือกเหล่านั้นจะให้คุณค่าและสารอาหารเพียงพอเท่าๆ กับนมวัว” แม็กไกวร์ กล่าว